Selin Nasi

Her şey Uluslararası Blokchain Danışmanlık Şirketi (IBC Group) CEO’sunun, sosyal medyada META’nın (önceki adıyla Facebook) Twitter’a rakip bir uygulama çıkarmak üzere olduğu haberini paylaşmasıyla başladı. Tesla, SpaceX ve Twitter’ın sahibi - aynı zamanda dünyanın ikinci en zengin insanı- Elon Musk, META’nın kurucusu Mark Zuckerberg’i iğneleme fırsatını ele geçirmişken, boş durur mu hiç? Takipçilerin de çanak tutmasıyla Musk, Zuckerberg’i kafes dövüşü yapmaya işte böyle davet etti. 

Sonra ne mi oldu? “İkimiz de işinde gücünde insanlarız. Toplam servetimiz 335 milyar dolar. Yakışır mı bize güreş tutmak?” dediklerini düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Zuckerberg, Musk’a “lokasyon bildir” diyerek meydan okudu. Bunun üzerine internette hemen bahisler açıldı. 39 yaşındaki Zuckerberg, 52 yaşındaki Musk’a göre yaş avantajını elinde tutuyordu. Rakibine kıyasla çelimsiz sayılırdı ama ju jitsu dalında altın ve gümüş madalyası vardı. Bu maçı kimin alacağı tartışıladursun, iki milyarderin, dövüş ustalarıyla form tutarken fotoğrafları dolaşıma girdi. Bu arada, dövüş için mekan önerileri de ortaya atıldı. Bu karşılaşma Las Vegas’da veya bir zamanlar gladyatör dövüşlerine ev sahipliği yapan Roma’daki ünlü Colleseum’da yapılabilirdi. 

Benim gibi sıradan insanlara sürreal gelen bu olaylar dizisi acaba danışıklı yürütülen bir PR kampanyasının parçası mıydı? Yoksa yaşanan bu komediye ergenliği bir türlü aşamamış, iki zengin ve hırslı iş insanının liseden kalma “çıkışa gel” atarlanması deyip geçmeli miydik? Değilse bile; bundan böyle piyasa koşullarında serbest rekabet kızıştığında patronlar güreşe mi tutuşacaktı?  

Twitter’ın tadı neden kaçtı?

Bildiğimiz bir şey varsa o da Musk’ın geçtiğimiz sene sosyal medya devini 44 milyar dolar sayarak satın aldığından bu yana Twitter’ın eski tadının kalmadığı. Musk önce ayağının tozuyla, şirket çalışanlarının yüzde 80’ini işten çıkardı. Kalanların bir kısmı da böyle eserekli bir patronla çalışamayacaklarını düşündüklerinden ayrıldı. Bu arka planda Musk’ın şirketlerinin hisse değeri düştü ve bu durum Musk’ı Twitter’da daha para odaklı uygulamalar üretmeye yöneltti.

Başa gelir gelmez, Musk’ın ilk icraatlarından biri eski ABD Başkanı Donald Trump’ın yalan haber ve nefret suçu içerikli paylaşımları sebebiyle askıya alınan Twitter hesabını iade etmek oldu. Doğrulanmış hesaplara seçili olarak verilen mavi tik uygulamasını paralı hale getirerek mavi tik’in güvenilirliğini ve itibarını zedeledi. Bugün dezenformasyon amaçlı paylaşım yapan pek çok hesap, sırf yaydıkları bilgilere itibar edilsin diye mavi tik arkasına saklanıyor. Dahası, akışta takip ettiğiniz hesaplar, isteğiniz dışında olur olmaz değişiyor. Alakasız içerikli promosyon tweetler karşınıza çıkıyor. Yani anlayacağınız Musk geleli Twitter’ın havası bozuldu, amacından sapmaya başladı.

Ama asıl bardağı taşıran damla, geçtiğimiz hafta Musk’ın günlük görüntülenen tweet sayısına sınırlama getireceğini açıklaması oldu. “Daha da buralarda kalınmaz” hissiyle insanlar çaresiz kabuklarına çekilirken, Zuckerberg’in Threads lansmanı ilaç gibi yetişti. Kısa sürede başka bir galakside hayat arayan canlılar misali Threads’de kolonileşmeye başladık. Aman efendim, o ilk paylaşılan mesajların kibarlığı, sevimliliği… Herkes misafirliğe gelmiş gibi nasıl ölçülü ve terbiyeli. Bir taraftan hoşumuza gidiyor ama aksiyonu da özlüyoruz hani. Şu haliyle Threads biraz Netflix’de yayınlanan Lillyhammer dizisinin ilk bölümlerini andırıyor. Mafya lideri Frank Tagliano’nun tanık koruma programıyla Norveç’in sakin kasabasına yerleşme serüvenini anlatan... Eski normallere dönülür mü göreceğiz.

Bir taraftan da Twitter’la kıyaslamalar yapılıyor ister istemez. Çünkü insanlar alıştıkları konforu arıyorlar. Threads’in halihazırda pek çok eksiği var. Bir kere, Threads hesabı fotoğraf paylaşım uygulaması Instagram’a bağlı açıldığından takip ettiğiniz kitle ister istemez farklılaşıyor. Uzun uğraşlarla düzenlemeniz gerek. Ayrıca Twitter’daki hesapların bazıları hala Threads’e gelmedi. Şayet haber takibi amaçlı kullanıyorsanız, şimdilik aynı verimi alamıyorsunuz. Direkt mesaj özelliği de yok. Ama dedim ya bunu yeni bir eve taşınmak gibi düşünmek lazım belki de. Zamanla oturacak. Eksikler giderilecek. An itibariyle Facebook ve Instagram’ın hazır kullanıcı kitlesini Threads’e çekebilmesi Zuckerberg’in iyi bir başlangıç yapmasını sağladı. Twitter kullanıcılarının yüzde 80’inin Instagram hesabı olması da bu açıdan bir avantaj. Bundan sonraki dönemde uygulamanın geliştirilerek gerçek anlamda bir rakip platform haline gelmesi pekâlâ mümkün.

Bu arada Zuckerberg’in Musk’a kıyasla çok temiz bir geçmişi olduğu söylenemez. 2018’de patlak veren Cambridge Analytica skandalı- kasıt olsun olmasın- Facebook’un veri güvenliğini sağlamakta ne denli başarısız olduğunu gözler önüne sermişti. Firmanın ismini META’ya çevirmesi biraz da bu imaj değişikliği ihtiyacının bir sonucuydu. Hal böyleyken, aynı anda Facebook, Instagram ve Whatsapp’a ilaveten Threads uygulamasının tek elden yönetilecek olması, özellikle Zuckerberg’in yapay zeka yatırımlarıyla birlikte düşünüldüğünde geleceğe dair distopik senaryolar getiriyor insanın aklına.

Her şeye rağmen Threads birinci haftasını doldururken, yaklaşık 100 milyon kullanıcıya ulaşmayı başardı. Fikir vermesi bakımından Twitter kullanıcı sayısının 250 milyon civarı olduğu tahmin ediliyor. İki sosyal medya devi metaforik güreşe tutuşmuşken, bizler sosyal medyaya ayırdığımız kısıtlı zamanımızı biraz daha bölmek zorunda kaldık. Gözlemlediğim, Threads’de hesap açanların Twitter’dan vazgeçmediği.  Ama kimse yumurtaları aynı sepete koymak istemiyor. Algoritmalar sayesinde, algımızın kaçınılmaz şekilde manipüle edildiği sosyal ağ çağında Twitter, türlü sorunlarına rağmen fikirlerimizi, ürünlerimizi paylaşmak ve habere ulaşmak- özellikle Aaaa haber kanallarından edineceğimiz bilgileri sentezleyeceğimiz bağımsız haber kaynaklarına ulaşmak- için etkin kullandığımız mecralardan biri haline geldi. Bir sabah kalktığımızda Musk’ın bizi Mars’a sürme ihtimaline karşılık bir B-planına ihtiyacımız var.

İşte bu sebeple Twitter eldeki kuş, Threads ise teldeki kuş. En azından şimdilik durum böyle. Ama hani derler ya fazla naz aşık usandırır. Bir noktada ibre Threads’den yana da kayabilir.