Kiklop, Yunan mitolojisinde alınlarının ortasında tek gözleri bulunan devlerdir. Uranüs ve Gaia’nın yani Gök ve Toprağın çocuklarıdır. Onlar tanrılardan korkmayan, zalim, insan etiyle beslenen yaratıklardır. Ancak iyi olanları da vardır: Zeus’a şimşeği ve Ateş’i verenler.
Homeros’a göre kikloplar, mağaralarda yaşayan korsan çobanlardır. Odysseus adamları ile birlikte Troya Savaşı’ndan vatanına dönerken dev kiklop Polyphemos’a esir düşmüş ve onun elinden kurtulmak için dev Polyphemos’u kör etmek zorunda kalmışlardı. Polyphemos bir çobandı ve Tanrıların melez çocuklarına ait olan Altın Post’u çalmıştı. Oğlunun kör edilmesine sinirlenen Poseidon Odysseus’u bin bir türlü felaketle cezalandırmıştı. Hesiodos’a göre kikloplar, üç taneydi, Gaia ve Uranos’ün çocukları idi. Brontes, Steropes ve Arges (‘gök gürültüsü’, ‘parıltı’ ve ‘şimşek’). babaları tarafından Tartaros’a hapsedilmiş, daha sonra Zeus tarafından kurtarılmış ve ona titanlara karşı savaşta yardım etmişlerdi. Bir rivayete göre, kikloplar, Apollon’un oğlu, sağlık ve hekimlik tanrısı olan Asklepios’u öldürmüşlerdi. Buna sinirlenen Apollon oğlunun öcünü almış ve kiklop’ları öldürmüştü. Daha sonra çıkan efsanelerde kikloplar ateş tanrısı Hephaistos’un yardımcıları idi ve onun yanında demircilik yaparlardı.
Kiklop, Polyphemus’un naiad Galatea’ya olan aşkının mitini betimleyen Odilon Redon’un bir tablosudur. Bir gemi seyahati sırasında yağlı boya ile boyandı, sonra ahşap üzerine monte edildi.
Galatea sağ altta uyurken gösteriliyor, çıplak vücudu çiçekli tepe yamacına karışıyor. Resmin üst yarısında, Polyphemus’un başı ve omuzları, tek gözünü naiad* yönünde çevirirken bir dağ sırtının üzerinde yükseliyor. Görünüşe göre Polyphemus, “çaresiz” formuyla doğrudan yüzleşemeyecek kadar utangaç, kayalık arazinin arkasındaki periden gizlenmiş. Resme verilen isim Klasik mit figürüne atıfta bulunsa da, konu Redon’un büyüdüğü Aquitaine bölgesinin folklorunu dolduran tek gözlü devlerin imalarını da taşıyabilir.
Redon’un çalışması periler, canavarlar, ruhlar ve diğer fantastik figürlerin yaşadığı bir rüya dünyasını tasvir ediyor. Bu, onun tipik olarak, 19. yüzyılın sonlarında bilinçaltına, sıra dışı ve açıklanamaz olana güçlü bir eğilimli bir sanat hareketi olan sembolizmin temsilcisi olduğunun gösterimidir.
Bu resimde Polyphemus, yüksek bir dağın arkasından uyuyan Nereid Galathea’yı gözetlemektedir. Galathea nehir tanrısı Acis’i tercih ettiği için tek gözlü devin sevgisi karşılıksız kalır. Tablonun en göze çarpan kısmı, doğal olmayan büyük gözdür. Redon’un çalışmasında, göz çoğu kez kontrol edici, bağımsız bir yaratıktır, insan ruhunun ve gizemli, bilinmeyen iç dünyanın bir sembolüdür.
Çıplak kadını gözetleyen devin veya daha doğrusu gözün tehdidi, alışılmadık parlak renklerle pekiştirilir. Redon, Yunan tanrılarının aleminden bir temanın bu kişisel, rüya gibi tasviriyle, sembolist sanatın başyapıtlarından birini resmetmiştir.
- Naiad, Yunan Mitolojisinde akarsularda yaşayan nemf (nymph) türüdür. Naiadlar, çeşmelerin, nehirlerin ve kaynakların perileridir. Tatlı sularda yaşarlar ve insanlar gibi ölümlülerdir.
