Sıcaklıklar sadece Hindistan'da değil Türkiye'de de can alıyor
Ayşegül KUM
Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri de iklim değişikliği ve buna bağlı olarak yaşanan orman yangınları. Her yıl yaz aylarında binlerce hektarlık alanlar orman yangınlarında kül olurken iktidarın yangınlara müdahale etme hızı ve Türk Hava Kurumu’nun yangınlara ilişkin aldığı önlemler muhalefet tarafından eleştiriliyor. Yine beklenildiği gibi Haziran ayının girişi ile orman yangınları haberleri de gelmeye başladı.
Son bir haftada 3 ilde yaşanan yangın felaketi sıcaklık nedeniyle yaşanabilecek insan ölümlerini de akla getirdi. Sıcaklıklarda yaşanan değişim ile aşırı sıcak nedeniyle yaşanan ölüm sayıları da ne yazık ki Türkiye’de açıklanmıyor.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Kıdemli Uzmanı ve İklim Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin, artan sıcaklık nedeniyle yaşanan ölümlere ilişkin çarpıcı cevaplar verdi.
Sıcaklıklar nedeniyle Türkiye’de kaç kişi hayatını kaybetti?
Şahin, iklim değişikliğinin etkilerinin giderek arttığını belirterek, özellikle sıcak dalgalarının sıklığının ve şiddetinin arttığını vurguladı. Türkiye'nin bulunduğu Doğu Akdeniz bölgesinin, aşırı sıcakların en fazla arttığı bölgelerden biri olduğunu ifade etti. Aşırı sıcaklar ve sıcak dalgalarının ölümlere ve orman yangınlarına neden olduğunu dile getiren Şahin, yaptıkları bir araştırmaya göre, 2004-2017 yılları arasında İstanbul'da iklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcak dalgaları nedeniyle yaz aylarında toplam 4281 erken ölüm meydana geldiğini belirtti.
Ne yapılması gerekiyor?
Türkiye'nin iklim felaketlerini tanımlaması ve bu felaketlerle başa çıkmak için net eylemler belirlemesi gerektiğini vurgulayan Şahin, Türkiye'nin iklim değişikliği uyum eylem planının sadece genel ifadelerle sınırlı olduğunu söyledi. Daha etkili eylem planları hazırlanması ve sera gazı emisyonlarının azaltılması için Türkiye'nin sorumluluğunu kabul etmesi gerektiğini belirterek şöyle konuştu:
''10 yılda bir görülen sıcak dalgaları artık 3 yılda bir görülmeye başladı''
''İklim değişikliği nedeniyle önceden 10 yılda bir görülen büyüklükte sıcak dalgaları artık 3 yılda bir, 50 yılda bir görülen çok şiddetli sıcak dalgaları ise 10 yılda bir görülmeye başladı. Türkiye'nin bulunduğu Doğu Akdeniz bölgesi dünyada aşırı sıcakların en fazla arttığı bölgelerden biri. Bu aşırı sıcaklar ve sıcak dalgaları hem ölümlerin hem de kuraklıkla da birleşerek orman yangınlarının artmasına neden oluyor.
İklim felaketi yaşanıyor
Aşırı sıcaklara bağlı ölümler sadece Hindistan'da değil Türkiye'de de artıyor ama bu konuda resmi çalışma yapılmadığı ve veriler paylaşılmadığı için ölüm sayılarını günü gününe bilmiyoruz. Bizim yaptığımız bir araştırmaya göre 2004-2017 arasında iklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcak dalgaları nedeniyle İstanbul'da son 14 yılın yaz aylarında toplam 4281 erken ölüm meydana geldi. Bu da İstanbul'da aşırı sıcakların sellerden ve iklim değişikliğinin diğer etkilerinden daha büyük bir iklim felaketi olduğunu gösteriyor.
Türkiye'nin önce sel, sıcak dalgası, orman yangını gibi iklim felaketlerini iklim felaketi olarak tanımlaması, bu felaketlerle başa çıkmak için net ve spesifik eylemler belirlemesi ve bu eylemlerin uygulanmasını takip etmesi gerekir.
''Türkiye'nin iklim değişikliğindeki sorumluluğunu kabul etmesi gerekiyor''
Türkiye'nin iklim değişikliği uyum eylem planı ise sadece genel ifadelerle sınırlı. Örneğin Dünya Sağlık Örgütü'nün bütün ülkelerin hazırlamasını istediği sıcak-sağlık eylem planları bulunmuyor. Türkiye'nin öncelikle iklim değişikliğindeki sorumluluğunu kabul etmesi ve sera gazı emisyonlarını azaltma hedefi ilan etmesi, aynı anda da uyum planlarını uygulamaya başlaması gerekiyor.''
