Şehir hastanelerinin bitmemesinin nedeni belli oldu: İhale yapılmış proje yapılmamış

Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) modeli ile 18 şehir hastanesi yapıldı, hastanelerin işletmesi yandaş şirketlere bırakıldı. Bu modelle inşa edilen hastaneler için kapatılan kamu hastaneleriyle de milyarlarca lira çöpe atıldı. Hatta Sayıştay, kapatılan hastanelerdeki cihazların “kilo” hesabıyla hurdacıya satıldığını dahi ortaya çıkardı.

Eski Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, görevi devrederken uzun yıllar tepki çeken Kamu Özel Ortaklığı (KÖİ) yönteminden “bütçeye yük oluşturduğu” için vazgeçtiklerini açıkladı. Ardından şehir hastaneleri kamu bütçesinden yapılmaya başlandı. Pazarlık usulüyle düzenlenen ihaleler de yine kamuoyunun yakından tanıdığı ve iktidarla sıkı ilişkiler içinde olan şirketlere verildi.

Proje olmadan ihale

Ancak kamu eliyle düzenlenen şehir hastanesi ihalelerinde de çok sayıda usulsüzlüğe imza atıldığı ortaya çıktı. İnşa edilecek hastanelerin projeleri tamamlanmadan ihaleye çıkıldı. Bu nedenle de hastane projesi için belirlenen yaklaşık maliyetlerinin gerçeği yansıtmadığı ifade edildi.

BirGün'den İsmil Arı'nın haberine göre, ihalelerin ardından Sağlık Bakanlığı’nda görevli mühendis ve mimarlar evrakı imzalamaya zorlandı. Evraka imza atmayan, belirlenen yaklaşık maliyetlerin gerçeği yansıtmadığını belirten 23 mühendis ve mimar, Sağlık Bakanlığı’nın merkez kadrosundan Ankara’daki hastanelere sürüldü.

İnşaat bitirilemiyor

Mühendis ve mimarlar, Antalya, Aydın, Denizli, Trabzon ve Samsun Şehir Hastaneleri projelerinin usulsüz bir şekilde ihale edildiğini belirterek Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı’na da durumu bildirdi. İddialara göre Sağlık Bakanlığı Etüt, Proje ve Emlak Daire Başkanı hakkında rapor da hazırlandı. Yine iddialara göre Teftiş Kurulu’nun raporuyla doğrulanan bu işlem nedeniyle Sağlık Bakanlığı Daire Başkanı hakkında işlem yapılmadığı gibi yüzlerce hastane inşaatının proje-yapım sürecinde görev alan mühendis ve memurlar pasif görevlere alındı.

Tüm bu süreçlerde onayı yer alan Bakanlığın Etüt, Proje ve Emlak Daire Başkanı ise BirGün’ün sorularını yanıtsız bıraktı.

Ayrıca ihalesi düzenlenen, Kalyon, Kolin ve Gürbağ gibi şirketlere milyarlarca lira ödenen hastane projelerinin zamanında tamamlanamadığı biliniyor. Projesi tamamlanmadan inşaat sürecine başlandığı için yapılan düzenleme ve değişiklikler nedeniyle “ikmal inşaatı ihaleleri” ile milyarlarca lira daha harcanıyor.

İki ihale kolin’e verildi

Projeleri hazırlanmadan ihaleye çıkıldığı ifade edilen Antalya ve Aydın Şehir Hastanesi’nin ihalelerini Kolin İnşaat almıştı. 2020 yılındaki pazarlık usulüyle düzenlenen ihalelerle, iki hastane için Kolin’e yaklaşık 2 milyar TL ödenmişti. Düzenlenen ikinci ihalelerle kamunun kasasından yaklaşık 4 milyar TL daha çıktı.

Kolin İnşaat, AKP’yle birlikte büyüyen, ‘ilgi alanları’ genişleyen, ihalelerin vazgeçilmez ismi olan ve yağma projeleriyle doğayı katleden şirketler sıralamasında başı çekiyor. Dünya Bankası’nın 1990-2020 yılları arasında en çok ihale alan şirketler listesinde Kolin 5’inci sırada yer almıştı.

3,8 milyarTL

Trabzon Şehir Hastanesi’nin 2020’deki ilk ihalesi de 1,1 milyar TL bedelle Kalyon İnşaat’a verildi. 2022’de inşaatı tamamlamak için düzenlenen ikinci ihale ise 3,8 milyar TL bedelle YDA İnşaat’a verildi.

Kalyon İnşaat’ın internet sitesinde yer alan bilgilere göre, şirket Mecidiyeköy-Mahmutbey Metro Hattı, Taksim Yayalaştırma Projesi, Bakırköy Adalet Sarayı, Mecidiyeköy Metrobüs İhalesi, İstanbul 3’üncü Havalimanı Projesi, Başakşehir Stadı ve Çanakkale-Ayvacık Yolu ile KKTC Su Temin Projesi gibi çok sayıda projeyi de üstlendi.

Türkiye’nin 2020 yılında en çok sözleşme imzalayan 20 müteahhidi listesinin birinci sırasında da Kalyon İnşaat yer alıyordu.