TÜİK'ten beyin yakan açıklama: DİSK'in başvurusu reddedildi; suç unsuru yok
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), fiyat endekslerinin amacının ortalama fiyat seviyesini ölçmek değil, saf fiyat değişimlerini ortaya koymak olduğunu belirterek, "Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca, Kurumumuzca yapılan işlemlerde herhangi bir suç unsuru bulunmadığı tespit edilmiş ve Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) şikayet başvurusu kesin olarak reddedilmiştir." ifadesini kullandı.
TÜİK'ten yapılan açıklamada, "Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kapsamındaki madde sepeti ve ortalama madde fiyatları"na ilişkin yaşanan gelişmeler paylaşıldı.
Fiyatlara göre değil fiyat değişimlerine göre hesaplama yapılıyor
TÜFE hesaplama sürecinin Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) Harmonize Tüketici Fiyat Endeksleri Metodoloji El Kitabı'nda belirtilen norm ve standartlara uygun olarak yürütüldüğü vurgulanan açıklamada, bu kılavuz ve diğer uluslararası yöntem kılavuzlarında belirtildiği gibi TÜFE hesaplarında ortalama fiyatların değil, fiyat değişimlerinin ağırlıklandırılmasıyla hesaplanan endeks değerlerinin kullanıldığı bildirildi.
Açıklamada, ilgili endeks değerlerinin her ay TÜİK tarafından, TÜFE haber bülteniyle kamuoyuyla paylaşıldığına işaret edilerek, "Fiyat endekslerinin amacı ortalama fiyat seviyesini ölçmek değil, saf fiyat değişimlerini ortaya koymaktır. Bu nedenle dünya genelinde hiçbir resmi istatistik ofisi tarafından ortalama madde fiyatlarının tamamı hesaplanıp yayımlanmamaktadır. Çünkü, çok çeşitli mal veya hizmetin ortalama madde fiyatının hesaplanması ve açıklanması yanıltıcı sonuçlara yol açmaktadır." değerlendirmesinde bulunuldu.
Örneklere de yer verilen açıklamada, EUROSTAT dahil olmak üzere hiçbir uluslararası kurum veya kuruluş tarafından ortalama madde fiyatlarının yayımlanmaması hususunda herhangi bir eleştiri yöneltilmediğinin altı çizildi.
DİSK'in şikayet başvurusu reddedildi
DİSK'in daha önce yayımlanmakta olan TÜFE kapsamındaki madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listesinin 3 Haziran 2022'de yayımlanmadığı gerekçesiyle 2 yıl önce CİMER aracılığıyla TÜİK'ten söz konusu madde fiyat listesinin hesaplanmasını talep ettiği anımsatılan açıklamada, başvuru sonrası süreç anlatıldı.
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"DİSK tarafından 2 Nisan'da yine aynı konuda Kurumumuza başvuruda bulunularak madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listelerinin Haziran 2022'den itibaren tüm ayları kapsayacak şekilde kendilerine iletilmesi talep edilmiş ancak aynı gerekçeyle ortalama madde fiyatları listesine ilişkin bilgi talebinin karşılanamayacağı cevabı verilmiştir.
Bunun üzerine DİSK tarafından Kurumumuzca Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu ve mahkeme kararı gereğince işlem yapılmadığı gerekçesiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu duyurulmuştur.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca da Kurumumuzca yapılan işlemlerde herhangi bir suç unsuru bulunmadığı tespit edilmiş ve DİSK'in şikayet başvurusu kesin olarak reddedilmiştir."
Ne olmuştu?
DİSK, TÜİK yöneticilerine Anayasa'nın 138. maddesini hatırlatarak suç duyurusunda bulundu;
"“Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.”
Ancak 15 Mayıs 2024 tarihli (E-69662481-622.03-35790) bu yazıda şöyle bir ifade yer alıyor:
“Ancak 2022 yılı mayıs ayından itibaren Kurumumuz tarafından hesaplanmaya ve yayımlanmayan ortalama madde fiyatlarının, halen Kurumda mevcut olmaması nedeniyle gönderilmesi mümkün olmamıştır.”
DİSK olayda tuhaflık olduğunu şöyle dile getiriyor:
“2022 yılı mayıs ayından itibaren, Kurumunuz ortalama madde fiyatlarını hesaplamıyorsa tüketici fiyat endeksini nasıl hesaplıyor? Mayıs 2022’den itibaren madde fiyat listesindeki ürünlerin fiyat değişimleri hesaplanmıyorsa, enflasyonu nasıl açıklayabiliyorsunuz?”
