Faiz toplantılarının sayısı neden düşürüldü? Ekonomistler bu kararı tartışıyor

Gazete Pencere - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün 2024 yılının son faiz kararını açıklayacak. Faiz kararı öncesinde akşam saatlerinde TCMB’nin 2025 Yılı Para Politikası Metni açıklandı.

2025 yılına yönelik yol haritası niteliği taşıyan metinde, en çok dikkat çekenlerden biri Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı sayısında azalış oldu. Her ay yapılan PPK toplantılarının gelecek yıl yaklaşık 1,5 aya tekabül eden şekilde 8 kez yapılacağı görüldü.

Henüz toplantı tarihleri net değil, 5 iş günü içinde açıklanacak. 2025 yılında faiz indirimlerinin sıklaşması beklenirken, bunun ne anlama geldiği de merak edildi.

Toplantılar geçmişte de azalmıştı

TCMB PPK, teamüllere göre her ay toplanarak faiz kararını açıklar. Dönemin şartlarına bağlı olarak bazı dönemlerde olağanüstü toplantılar da yapılarak faiz artırımı ya da indirimine gidilebilir. Geçmişte de bunu örnekleri oldu.

2017 yılında da toplantı sayısının 8’e düşürülmesine karar verilmiş, 2017’de 8, 2018’de (bir ara toplantı ile) 9 ve 2019’da da 8 toplantı yapılmıştı. 2020 yılında yeniden eski düzene dönülerek her ay toplantı kararı alınmıştı.

TCMB, 2025 için de 8 toplantı kararı aldı

ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB), İngiltere ya da Japonya gibi majör merkez bankaları da yılda 8 toplantı yapıyor. Ancak çoğunun 2025 takvimi, hatta Fed'in 2026 takvimi şimdiden belirlendi.

Toplantıların azalması ne anlama geliyor?

Prof. Dr. Hakan Kara, toplantı sayısının düşürülmesine yönelik faiz indirimlerine işaret ederek şu yorumu yaptı:

“Yarın Merkez Bankasından sınırlı bir faiz indirimi bekliyordum fakat biraz önce 2025’te 12 değil 8 toplantı yapılacağını açıkladılar. Bu durumda yarın daha fazla indirim yapılma olasılığı arttı. Bu tür duyuruların son anda gelmesi iletişim açısından soru işaretleri yaratıyor.”

Prof. Dr. Emre Alkin de Kara’nın paylaşımına “Eyvah eyvah” diyerek yorum yaptı.

“Temkinli hareket etmek için bir formül bulunmuş gibi”

Kara’nın paylaşımına bir yorum da Emrah Gürelli’den geldi. Yorumunda Gürelli, faiz indiriminde yılın ilk aylarında enflasyondaki yükselişin hızlı olabileceği beklentisiyle “temkin” nedeniyle toplantı sayısının düşürülmesi önlemine gidilmesinin mümkün olabileceğini şu sözlerle belirtti:

“Hakan Bey bu ay faiz indirdikten sonra ocak ayı enflasyonunu görmeden tekrar faiz indirmek sorunlu olacak, aynı şey Şubat içinde geçerli. Malum enflasyonun en yüksek geldiği aylar. Temkinli hareket etmek için bir formül bulunmuş gibi, yılın son haftasında ilan edilmesi çok anormal değil sanki. Siz de haklısınız ama işte.”

“Ara toplantı yapmak da gerekebilir"

Ekonomi Gazetesi yazarlarından Alaattin Aktaş, toplantıların azalmasının geçmiş dönemde de yaşandığını, bunun ise sakıncaları olabileceğini şu şekilde anlattı:

“Para Politikası Kurulu gelecek yıl her ay toplanmayacak, yıl boyunca sekiz toplantı yapılacak. Buna niye mi gerek duyulmuş olabilir? Muhtemelen faiz indirimi kesintisiz devam etsin diye. Bazı aylar pas geçilerek indirim yapılmasının sakıncası görülmüş olmalı. Bu arada toplantı tarihleri beş gün içinde açıklanacak.

Öyle bir an gelir ki, öyle gelişmeler olur ki ara toplantı yapmak da gerekebilir.

2018 yılında da sekiz toplantı öngörülmüş; ancak rahip krizinden dolayı para politikasında temel bir değişiklikle haftalık repo ihale faiz oranı politika faizi olarak kabul edilmek durumunda kalınmıştı. Bu çerçevede o yıl program dışı bir toplantı daha yapılmak durumunda kalınarak faiz artırılmıştı.”