Dolara 7 lirada tam saha pres
Merkez Bankası’nın döviz rezervleri azalmaya devam ederken hükümetin dolara müdahale alanı daralıyor. Dolar/TL kuru dün 7 seviyesini test ederek yükselişe devam sinyali verdi.
Koronavirüs salgının başlamasıyla birlikte hızla yükseliş trendine giren Dolar/TL kurunda dün 7 seviyesi test edildi. Merkez Bankası’nın geçen hafta 100 baz puanlık beklentinin üzerindeki faiz indirimiyle dolar 7 sınırına dayanmış, Çarşamba akşamı da New York seansında 7.0077’yi test etmişti.
ALAN DARALDI
Pek çok ekonomist hükümetin bir süredir arka planda dolar satarak kur seviyesini korumaya çalıştığını ifade ediyordu. Ancak Merkez Bankası’ndaki döviz rezervlerinin artık çok düşük seviyelere inmesiyle bu politikanın sürdürülemez hale geldiği belirtiliyor.
DIŞ BORÇ YÜKÜ FAZLA
Merkez Bankası swap işlemleriyle rezervlerindeki dolar miktarını yeterli düzeyde tutmaya çabalıyor. Ancak Türkiye’nin kısa vadeli dış borcu 120 milyar doların üzerinde. Yani bir yıl içerisinde Türkiye’nin en az 120 milyar dolara ihtiyacı var. Buna karşın son iki senedir ülkeye döviz çekmekte yaşanan zorluklar kur üzerinde baskı yaratıyor. Pandemi nedeniyle bu zorluk daha da artmış durumda. Merkez Bankası’ndan da kaynak bulmak zorlaştığı için kur üzerindeki baskının önümüzdeki dönemde daha artabileceği ifade ediliyor.
TEK YOL IMF Mİ?
Türkiye’nin 5 yıl vadeli borçlanma risk primi halen çok yüksek olan 578 puan seviyesinde bulunuyor. Hükümetin önünde ucuz döviz bulmak için ABD ile bir swap (TL karşılığı dolar) anlaşması yapması ya da Uluslararası Para Fonu (IMF) ile bir anlaşma sağlama seçenekleri de bulunuyor. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan IMF ile anlaşma seçeneğine sıcak bakmadıklarını açıklamıştı.
GÜRSES: REZERV KAYBI ARTIŞIN ANA NEDENİ HALİNE GELİR
Ekonomist Uğur Gürses dalgalı kur sistemine vurgu yaparak doları belli bir seviyede tutmak için yapılanları, neden ve sonuç ilişkilerini sosyal medya hesabında değerlendirdi. Gürses şu ifadeleri kullandı:
“Dalgalı kur sisteminin özelliği; döviz alıcısı geldikçe kurun yükselmesi, her yüksek seviyenin yeni alıcıları caydırmasıdır. Sistemin bu olduğunu söyleyip, belli bir seviyeyi tutmak için arka kapıdan satıyorsanız; alıcılara ya da sermaye çıkışına ucuz döviz sağlıyorsunuz demektir
Kur seviyesi savunan otoritelerin cephanesi rezervlerdir. Hiç bir makro çerçevesi olmayan, tersine makro dengesizlik temelinde savunmanın sonucu da rezerv kaybıdır. Rezerv kaybı da, bir süre sonra bizatihi döviz kuru artışının ve sermaye çıkışının ana nedeni haline gelir. Bunları bile bile yapan da, cehaletle yapan da, sermaye hesabına kilit vurmaya götürür.”
Merkez Bankası’nın rezervi yüzde 14.5 eridi
TCMB tarafından, Mart 2020 dönemine ilişkin “Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Gelişmeleri” verileri yayımlandı. Buna göre, resmi rezerv varlıkları martta bir önceki aya kıyasla yüzde 14,5 azalışla 92,1 milyar dolar oldu. Aynı dönemde döviz varlıkları yüzde 21,9 azalışla 59,2 milyar dolara gerilerken, altın cinsinden rezerv varlıklar yüzde 3,3 artışla 31,4 milyar dolara yükseldi.
22.4 MİLYAR ÖDEME
Vadesine 1 yıl veya daha az kalmış Merkezi Yönetim ve Merkez Bankası’nın önceden belirlenmiş döviz çıkışları (döviz kredileri, menkul kıymetler ve mevduat işlemlerinden doğan yükümlülükler) martta bir önceki aya göre yüzde 23,4 artarak 22,4 milyar dolara ulaştı. Bu tutarın 17,4 milyar doları anapara, 5 milyar doları faizden oluştu.
Bu dönemde, Merkez Bankası’nın yurt içi ve yurt dışı yerleşik bankalarla yaptığı finansal türev işlemlerinden kaynaklanan net döviz ve altın yükümlülükleri 30,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken, söz konusu tutarın 16,3 milyar doları bir ay vadeli olarak kayıtlara geçti.
Şarta bağlı döviz çıkışları, 1 yıl içinde ödenecek Hazine garantili dış borçlar ile diğer yükümlülüklerden (bankacılık sektörünün döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılıkları ve akreditifler) oluştu. Söz konusu yükümlülükler martta bir önceki aya göre yüzde 11,1 azalarak 32,7 milyar dolar oldu.