BİSAM: Açlık sınırı 15 bin 33 TL, yoksulluk sınırı 51 bin 998 TL
BİSAM'ın yaptığı açlık sınırı araştırmasına göre; sağlıklı ve dengeli beslenmenin maliyeti günlük 500 lirayı geçti. Dört kişilik bir aile için açlık sınırı 15 bin, yoksulluk sınırı 52 bin liraya ulaştı. Tek başına yaşayan bir kişi için ise yoksulluk sınırı 23 bin 914 lira oldu.
DİSK/Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi, TÜİK endeks rakamları ile İstanbul Halk Ekmek, zincir market cari ay internet fiyatları ve BİSAM Beslenme Kalıbı üzerinden yapılan hesaplamaya göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı Ocak 2024 için 15 bin 033 lira oldu.
Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum tutar olarak açıklandı. Açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 51 bin 998 lira olarak gerçekleşti.
Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık gösterdiğine işaret eden BİSAM, yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığının 4.127 lira olduğunu, bu değerin yetişkin bir kadın için 3.979, 15-18 yaş bir genç için 4.200, 4-6 yaş arası bir çocuk için 2.727 liraya tekabül ettiğini açıkladı.
Ailecek sadece sağlıklı beslenmenin maliyeti 15 bin 33 lira
Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 15 bin 33 lira olarak tespit edildi. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda için yapması gereken zorunlu harcama tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 51 bin 998 liraya ulaşıyor.
Tek başına yaşamanın maliyeti en az 24 bin lira
Tek başına yaşayan bir kişinin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için yapması gereken mutfak harcamaları ile yaşamını idame ettirmek için yapması gereken barınma, ulaşım, eğitim, sağlık vb. harcamalarının toplam tutarı ise en az 23.914 lira olmalıdır. Buna göre tek başına yaşayan bir kişi için yoksulluk sınırı 23 bin 914 lira olarak tespit edildi.
Ocak ayında en yüksek kalem süt ve süt ürünlerinde
BİSAM'dan yapılan açıklamanın devamı şu şekilde:
Günlük harcamalarda Ocak 2024’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 153,37 liralık harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 99.93 liradır. Sebze ve meyve için yapılması gereken günlük harcama tutarı ise 121.21 liraya ulaştı. Ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 33.38 liradır. Katı yağ ve sıvı yağ ise 27.89 liralık masraf yapılması gereken ürün grubudur. Yumurta için 11.45, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 12.66 lira harcama yapılması gerekmektedir.
Sepetin yaklaşık üçte biri süt ve süt ürünleri
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 30.6 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 27.9 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 24.2'dir. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.2'dir. Diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 8.1'dir.
Aile bireyine göre harcama gereksinimi
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gereksinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 10-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 501 liralık harcama içinde en maliyetli tüketim kalemi yaklaşık 42.84 lira ile 10-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.