Copernicus'ten uyarı: Küresel ısınmada yeni rekor yolda

Avrupa Birliği'nin (AB) Copernicus uydu izleme sisteminin İklim Değişikliği Direktörü Carlo Buontempo, 2024'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olmasının ardından gelecek dönemde yeni sıcaklık rekorlarının kırılacağını belirterek, hazırlıklı olma çağrısı yaptı.

2024 'en sıcak yıl'

Copernicus verilerine göre, 2024 "en sıcak yıl" olarak kayıtlara geçti, ortalama küresel sıcaklık artışı ilk kez Paris İklim Anlaşmasındaki 1,5 derece seviyesine ulaştı.

Kuruluşun İklim Değişikliği Direktörü Carlo Buontempo, son verileri değerlendirdi.

Buontempo, "Karşı karşıya olduğumuz temel tehdit, şu anda deneyimlediğimiz iklimin, büyüdüğümüz iklimden, babalarımızın, büyük ebeveynlerimizin ve eski nesillerin ikliminden tamamen farklı olmasıdır. Bu nedenle tüm toplumun temelde farklı bir iklime uyum sağlaması gerekiyor." dedi.

Bu durumun doğal sistemlerin tüm alanlarını etkilediğini vurgulayan Buontempo, "Su döngüsünde değişiklikler görüyoruz. Tarımda değişiklikler görüyoruz. Kendi sağlığımızda değişiklikler görüyoruz, Avrupa'da son 20 yılda ısıyla ilişkili ölüm oranı yüzde 30 arttı. Bu değişimin büyüklüğünü ne kadar erken kavrar, iklim hakkında sahip olduğumuz bilgiyi, verileri, iç görüyü kullanmaya başlarsak, o kadar iyi hazırlıklı oluruz ve bu değişimle başa çıkabiliriz." diye konuştu.

"Yeni rekorlar görmemiz kaçınılmaz"

Buontempo, 2025 ile ilgili öngörüsünü, "2025, 2024 kadar sıcak olmayabilir çünkü geçen yılın başında El Nino iklim sisteminin ısınmasında rol oynamıştı. O etki 2025'te olmayacak. Henüz bilmiyoruz. Kesin olan şey, ortalama olarak önümüzdeki yıllarda sıcaklık artmaya devam edecek. Yani yeni rekorlar görmemiz kaçınılmaz. Önümüzdeki yıllarda yeni 'en sıcak ay'lar, yeni 'en sıcak yıl'lar görmemiz kaçınılmaz." sözleriyle ifade etti.

2025 yazında veya kışında muhtemel aşırı doğa olaylarına ilişkin ise Buontempo, "Bir sonraki sel veya sıcak hava dalgasının ne zaman, nerede olacağını tahmin edemeyiz ancak belirli bir olayın meydana gelme olasılığının nasıl artacağı konusunda bir tahminde bulunabiliriz." dedi.

"Hazırlıklı olmalıyız"

Buontempo, sözlerine şöyle devam etti:

"Bariz bir örnek sıcak hava dalgası. Rekor kıran sıcaklıklara tanık olduk, küresel yüzeyin inanılmaz büyük bir kısmı aşırı sıcak hava dalgaları yaşıyor. Bunun olması kaçınılmaz. Bir sonraki sıcak hava dalgasının ne zaman ve nerede olacağını bilmiyoruz. Ancak hazırlıklı olmalıyız. Dünyanın bazı bölgelerini vuracak ve geçmişte gördüklerimizden daha yoğun, ortalama olarak daha uzun olacak."

Bir diğer örneğin de su buharındaki artış olduğunu ifade eden Buontempo, "Sıcaklık artıkça atmosferdeki su buharı artar. Su buharı arttıkça belli başlı aşırı doğa olayları gözlenir, özellikle de sel. Bu tür olaylar çok yoğun yağışlarla bağlantılı olup, kısa bir zaman dilimi içerisinde çok fazla yağış meydana geldiğinden, bu tür olayların daha da yoğunlaşma olasılığı yüksektir." diye konuştu.

"Toplumun tamamının üstlenmesi gereken bir değişim"

İklim değişikliğiyle mücadelede hane halklarının alabileceği tedbirler konusunda ise Buontempo, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu, evlerimizin yalıtımından, sıcaklıklarla başa çıkma alışkanlıklarımızı değiştirme şeklimizden, alışverişe gittiğimiz saatten, okullarımızı açtığımız saate, tatillerimizde kişisel tercihlerimize, ne yediğimize, nasıl seyahat ettiğimize kadar toplumun tamamının üstlenmesi gereken bir değişim. Bundan neredeyse tam bir yıl önce, 2023'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olacağını söylüyorduk. Şimdi ise yeni bir rekorla bir yıl sonrasındayız. 2024 ilk kez, sanayi öncesi dönem sıcaklıklarına göre 1,5 derecelik artışı geçen bir yıl oldu. Bu aynı eşik olmasa da Paris İklim Anlaşmasında belirtilen sayının aynısı. Bence bu psikolojik açıdan oldukça önemli"