Çevreyi kirleten çöp tesisinin ‘ÇED olumlu’ raporuna 4’üncü iptal
Giresun'da 13 yıl önce açılıp, depolanan çöplerden çevreye atık su sızdığı tespit edilerek, kirliliğe yol açtığı gerekçesiyle mahkemenin kapatma kararı verdiği katı atık bertaraf tesisi, 4’üncü kez aldığı Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu raporuyla faaliyetini sürdürdü. Bölge halkının başvurusu üzerine Giresun İdare Mahkemesi, verilen taahhütleri yerine getirmediği gerekçesiyle tesisin ‘ÇED olumlu’ raporunu iptal etti. Avukat Ozan Karagöz, “Tesisin kapatılması kararını uygulamamak için dayanak kalmadı. Kirlilik kaynağı olan tesisin hızlı bir şekilde sonlandırılması gerekli” dedi.
Görele ilçesi, Çavuşlu beldesinde 13 yıl önce faaliyete geçen ve kentin yanı sıra çevre bölgelerden de depolama yapılan Çavuşlu Katı Atık Bertaraf Tesisi'nin yaşam alanları ve su kaynaklarına yakın olduğu, çöplerden çevreye atık su sızdığı belirlendi. Yöre halkı, tesisin gerekli şartları yerine getirmediği gerekçesiyle tesisin ‘ÇED olumlu’ raporunun iptali için yargıya başvurdu. Yargı kararlarıyla 2012 ve 2015 yıllarında 2 kez ‘ÇED olumlu’ raporu iptal edilen tesis, yeniden ‘ÇED olumlu’ raporu alarak faaliyetine devam etti.
Yöre halkı, 2021 yılında katı atık bertaraf tesisinde depolanan çöplerin atık sularının Karadeniz'e deşarj edildiği, atık suların içme suyuna ve dereye karışarak balık ölümlerine neden olduğu, doğaya ve insan sağlığına zarar verdiği gerekçesiyle 'ÇED olumlu' raporunun yeniden iptali ve tesisin kapatılması için Ordu 2'nci İdare Mahkemesi'ne dava açtı. Bilirkişi raporuna göre, tesisin yaşam alanları ve su kaynaklarının yakınında olduğunun tespiti üzerine mahkeme, ‘ÇED olumlu’ raporunu iptal edip, kapatma başvurusunu ise reddetti.
Bölge halkı, tesisin kapatılması için bu kez Samsun Bölge İdare Mahkemesi'ne başvurarak, Ordu 2'nci İdare Mahkemesi kararının iptalini istedi. Mahkeme, oy birliğiyle tesisin faaliyetinin durdurulmasına karar verdi. Giresun Valiliği, yeniden ‘ÇED olumlu’ raporu alındığı gerekçesiyle tesisi kapatmadı. Bu süreçte tesisin faaliyetleriyle ilgili yürütülen idari soruşturma kapsamında 2 kişi de görevlerinden uzaklaştırıldı.Tesis yöneticileri hakkında 'çevrenin kasten kirletilmesi' suçundan açılan dava sürerken, katı atık tesisinin faaliyetini durdurmaması üzerine halk bu kez ‘ÇED olumlu’ raporunun 4’üncü kez iptali için Giresun İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuruyu inceleyen mahkeme, verilen taahhütleri yerine getirmediği gerekçesiyle bir kez daha tesisin ‘ÇED olumlu’ raporunu iptal etti.
Tesisle ilgili hukuki süreci takip eden avukat Ozan Karagöz, “Giresun İdare Mahkemesi’nin ‘ÇED’ iptali kararının Danıştay’da temyiz yolu açık ancak bizim için bu davanın, önceki ÇED davalarından bir farkı yok. Burada önemli olan şu, valiliğin kapatma kararını uygulamamaya dayanak ettiği işlem, Haziran 2022 tarihli ‘ÇED’ kararıydı. Giresun İdare Mahkemesi’ne taşıdığımız iptal davası sonucu karşısında valiliğin kapatma kararını uygulamamaya bir dayanağı söz konusu değil” ifadelerini kullandı.
Kapatma kararına uyulmaması durumunda hukuki süreci devam ettireceklerini belirten Karagöz, “Mahkeme kararlarının uygulanması kamu tarafından bir zorunluluk. Gelinen süreçte valilik makamının tesisin kapatılması hakkındaki kararı uygulamamak için herhangi bir dayanağı kalmadı. Çavuşlu halkının verdiği mücadele; kendi refah ve mutlulukları için değil, Karadeniz için çok büyük bir kirlilik kaynağı olan tesisin hızlı bir şekilde sonlandırılması ve kirliliğin önlenmesidir. Artık mahkeme kararının uygulanmaması durumunda suç duyurusunda bulunacağız. Etkin bir hukuksal yolun tespit edilmemesi durumunda da Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle bu tesisin Çavuşlu için yarattığı tehdidi ortadan kaldıracağız” diye konuştu. (DHA)
