Gazeteci Hüseyin Günay, ABD’deki sokak hayvanlarını korumaya yönelik 4 başarılı çözümü paylaştı
NTV Washington Temsilcisi Hüseyin Günay, Amerika'da sokak hayvanlarını koruma yasaları, devlet ve yerel belediyelerin sorumluluk bilinci, toplumun hayvan bakışı eğitimi, ve uyutulma prosedürü ile etkili bir şekilde çözüldüğünü belirtti.
Türkiye’de sokak köpekleriyle ilgili tartışmalar son dönemde şiddetini artırdı. Gerek bazı yetkililerin gerekse de bazı vatandaşların sokak köpeklerini barınaklara kapılmasını ‘bir çözüm’ olarak görüyor. NTV Washington Temsilcisi Hüseyin Günay ise bu konuyla ilgili ABD’de sokak köpeklerini koruma yasalarını ve devlet ve belediyelerin geliştirdiği çözümleri sosyal medya hesabından paylaştı.
“ABD’de hayvanlar için çıkartılmış bir yasa var”
Amerika'da sokak köpekleri sorununu çözmek adına başarıyla uygulanan dört temel adımdan bahseden Günay, “Sokak köpekleri tartışmasını biliyorsunuz. Amerika’daki durumu ve gözlemimi sizinle paylaşmak istiyorum. Şöyle, ABD bu sorunu 4 başlıkta çözmüş; hayvanları koruma yasası, devlet+yerel belediye sorumluluk bilinci, toplumun hayvana bakış eğitimi, uyutulma prosedürü ABD’de sokak hayvanı yok. Yani sokakta kedi-köpek göremezsiniz. (Aslında var, ama sayıları o kadar azki göremezsiniz) İlk geldiğimde bu durumu yadırgamıştım, hoşuma gitmemişti. Süreç içinde hayvanların yaşam koşullarını gözlemleyince ne kadar konforlu olduklarını anladım. ABD’de hayvanlar için çıkartılmış özel bir yasa var. Adı AWA, 1966’da çıkartılmış. Hayvanlar o kadar özenle korunuyorki, şu geyik ABD toplumunun dilinde yer etmiş; Yasalar birini koruyacaksa çocuklar, kadınlar, köpekler ve erkekler diye gidiyor. Hemen söyleyeyim uygulanıyor. AWA, 1966’ya göre, bırakın hayvana eziyet etmeyi, taciz-tecavüzü eğer sdece keyfi olarak sahiplenip 3 ay sonra sokağa bıraktığınız ortaya çıkartılırsa o hayvanın geri kalan tüm yaşam masraflarını karşılıyorsunuz. Yani, çocuk sevinsin diye hayvan feda edilmiyor” dedi
“50 eyalette 3500 hayvan barınağı”
ABD’de 50 eyalet olduğunu ve toplamda 3500 hayvan barınağı olduğunu söyledi. Günay, “Hala da yetersiz olduğu söyleniyor. Devlet her yıl bu barınakları 2.5 milyar dolar bağış yapıyor. Yerel belediyeler keza ayrıca bağış yapıyor. Ve tabi insanlar çok ciddi bağış yapıyor. Washington DC’deki 2 hayvan barınağını ziyaret ettim. Yöneticiler belediye tarafından atanırken, bir çok çalışan gönüllü insanlar. Hayvanların hem kapalı alanda evleri, hem bahçeleri var. Birlikte gittiğim arkadaşım, ‘e bunların evi benimkinden güzel’ dedi. Koşulları iyiydi. Toplumun hayvana bakışı; arkadaşlar istisnalar var ama bizim kültürümüzde hayvan ailenin bir parçası değil. Bireysel olarak öyle görenler var ama yaygın anlayış o değil. ABD’de aile tanımı şu; Anne, baba, çocuk ve köpek! Bazı yerlerde erkeği tanımak istiyorsan köpeğine bak… gibi benzetmeler var. Bu yüzden, ABD’de aile 2 çocuk olunca değil, eve köpek alınca tamamlanıyor. Bu bakış açısı da hem okuldaki eğitimle hem de toplumdaki anlayışla veriliyor. Yeri gelmişken söyleyim, köpekler ABD’nin doğasında yoktu, insanlar getirdi. Ona rağmen bu kültür var. Uyutulma prosedürü; ülkemizde en büyük tartışma burada dönüyor. ABD’de süreç şöyle; sokakta bir hayvan bulundu, eğer sahibi ortada yoksa hemen barınağa alınıyor. Yerel sitelerde x köpek bulundu diye ilanlar veriliyor. Kimse çıkmazsa bu sefer köpek sahiplendirmeye çalışılıyor. Diyelim ki köpek sahiplendirilmedi, uyutulma sürecini erteleyebilmek için, foster denilen geçici sahiplenme yapılıyor, 1-2-3-4-5-6 ay kadar köpek geçici evdeyken sahiplendirilmeye çalışılıyor. Tüm bu süreçte sahiplenen olmazsa köpek uyutuluyor. Açık söyleyim, sahiplendirilmek için o kadar üstün bir çaba harcanıyorki, bazen köpekler özel araçlarla 7-8 saat mesafedeki başka barınağa götürülüp insanlarla tanıştırılıyor. Bu yüzden, herkes biliyor ki eğer uyutulduysa muhakkak öncesinde gereken yapılmıştır. Kimse ah vah etmiyor. Her yıl barınaklara verilen hayvanların yüzde 60’ı sahiplendirilirken yüzde 35 civarındakiler uyutuluyor. ABD’liler her yıl hayvanları için 100 milyar dolar harcıyor. Bu yüzden hayvan sigortaları var. Hayvanlara kötü muamele ABD’de var, insanfaktörü hiç değişmiyor. Kişisel gözlemim şu yönde; ABD’de hayvan odaklı bir yasa/toplum/sistem oluşturulmuş ve işliyor” ifadelerini kullandı.
