Çocuklar meslek seçimini nasıl yapmalı?
Lise ve üniversiteye geçiş sınavları yaklaştıkça ebeveynlerin ve çocukların, gelecek planları ve meslek seçimiyle ilgili daha fazla konuşmaya başladıklarını ifade eden Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ayşen Köse, bazı soruların yanıtlarını birlikte araştırmanın çocukta merakı ateşleyebileceğini belirterek, ‘Yap ama hobi olarak yap, puanına yazık etme’ gibi ifadelerden ve böyle bir tavırdan kaçınmaları konusunda aileleri uyardı.
“Çocuğunuzu yakından tanıyın"
Ebeveynlerin sürekli değişim halinde olan meslekler ve iş dünyasına çocuklarını hazırlamanın yollarına değinen Dr. Öğr. Üyesi Köse, “Ebeveynler, çocuklarının yeteneklerini, becerilerini, ilgilerini, değerlerini, kişilik özelliklerini daha yakından tanıdıkça onlara daha fazla destek verebilirler. Şu sorulara yanıt bularak çocuğunuzu daha yakından tanıyabilirsiniz; ‘Çocuğunuzun hangi konular veya kavramlardan konuşurken heyecanlandığını ve daha fazlasını öğrenmek istediğini fark ediyorsunuz?’, ‘Okulda hangi derslerden hoşlanıyor ve başarı gösteriyor?’, ‘Hangi ders dışı etkinliklerden keyif alıyor?’, ‘Gelecekte nasıl bir yaşam tarzına sahip olmak istediği ile ilgili neler söylüyor?’, ‘En sevdiği filmler, kitaplar, dergiler, sosyal medya kanalları neler?’, ‘Rol modelleri kim?’” ifadelerini kullandı.
“İstekleri değişebilir"
Çocukların seçimlerini yaparken kendilerini tanımalarının da çok önemli olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Köse, “Ancak yetenekler, beceriler, ilgiler, değerler, kişilik özellikleri zamanla değişebilir. Kariyer planlama süreçleri, öğrencilerin şu anki özelliklerini temel alırken gelecekteki potansiyel değişikliklere de açık olacak şekilde esnek ve sürekli güncellenen bir yapıda olmalıdır” diye konuştu.
“Fikirlerinizi empoze etmeyin"
Dr. Öğr. Üyesi Köse, şöyle devam etti:
“Araştırmalar, gençlerin ebeveynleriyle gelecek planları üzerine yaptıkları konuşmalardan çok etkilendiklerini ve meslek seçimlerinde ebeveyn etkisinin önemli bir rolü olduğunu gösteriyor. O nedenle bu konularda çocuklarla kurulan diyalogda ebeveynler kendi fikirlerini empoze etmek yerine çocuklarının iş dünyasını keşfetmelerini teşvik edecek bir yaklaşım göstermeleri önemlidir. Bazı soruların yanıtlarını birlikte araştırmak çocukta merakı ateşleyebilir. Örneğin şu sorular sorulabilir; ‘Bu mesleği yapan kişileri tanımlayan tipik kişilik özellikleri var mı?’, ‘Hangi çalışma ortamlarında bu meslek yapılıyor?’, ‘Gelecekte bu meslek nasıl değişebilir?’, ‘Bu mesleği yapmak için olmazsa olmaz yetenek ve beceriler neler?’, ‘Bu mesleğin açtığı farklı kariyer yolları neler?’, ‘Bu mesleği yapan kimleri tanıyorsun?’”
“Başarı öyküleri ilham verebilir”
Çocukların, ilgilendikleri mesleklerde başarılı olmuş kişiler hakkında bilgi sahibi olmalarını teşvik etmenin onlara ilham verebileceğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Köse, “Ebeveynler, staj, gölgeleme veya gönüllülük gibi fırsatlar arayarak çocuklarının ilgi alanlarındaki meslekleri yakından tanımalarına yardımcı olabilirler. Okul psikolojik danışmanlarından bu konuda destek alabilirler” dedi.
