CHP'li Umut Akdoğan'dan: Sen AYM'ye kafa tutacağına vatandaşın dosyalarını karara bağla

CHP Ankara Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Umut Akdoğan, Resmi Gazete’de yayınlanan Yargıtay Büyük Genel Kurulu Kararını değerlendirdi. Akdoğan bugün yaptığı yazılı açıklamada şunları söyledi:

“Vatandaş karar beklerken Yargıtay siyasette taraf olmayı seçti"

“Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararına rağmen, seçilmiş bir milletvekilinin TBMM’ye gelerek yemin etmesini engellemek üzere siyasette taraf olmayı seçen Yargıtay, bir yandan Anayasa Mahkemesine kafa tutarken bir yandan da yasama organına talimat vermeye kalkmaktan çekinmedi. Ama Yargıtay’ın önündeki dosyaları incelediğimizde gördüğümüz tablo biz dedirtiyor ki ‘Ey Yargıtay sen Anayasa Mahkemesi’ne kafa tutup, TBMM’ye talimat vermeye kalkacağına, asli işini yap, vatandaşın dosyalarını karara bağla.

Resmi Gazete’de yayınlanan Yargıtay’ın verileri açıkça ortaya koyuyor ki Yargıtay’da 2023 derdest dosya sayısı toplam 876 bin 996. Yargıtay’da tüm daireler, genel kurul ve Cumhuriyet Başsavcılığında karara bağlanabilen dosya sayısı ise 445 bin 387. 2023 yılında Yargıtay önünde bekleyen dosyaların sadece yarısını karar bağlamış. Dosya türlerine göre baktığımızda ise tablo özellikle ceza dairelerinde vahim. Yargıtay’da 12 ceza dairesi var ve bunların 2023’te derdest dosya sayısı 488 bin 070, karar sayısı ise 146 bin 655. Sadece yüzde 30 dosya karara çıkmış. Gelelim Can Atalay için karar vermeye meraklı 3. Ceza Dairesi’nin karnesine. Bu daire derdest 75 bin 359 dosyadan sadece 11 bin 716’sı karara çıkmış. Yani 3. Ceza Dairesi işlerinin sadece yüzde 15’ni yapmış. Hukuk Dairelerinde durum nispeten daha iyi toplam 182 bin 489 dosyadan yüzde 63’ü olan 11 bin 489’u karara çıkmış. Vatandaş da bekliyor ki dosyası Yargıtay’da karara çıksın.”

Makul sürede yargılamayı en çok ihlal eden ülke

Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkının tanındığı 2012 yılından bu yana yapılan tüm başvuruları da değerlendiren Akdoğan şunları söyledi:

Yargıtay’ın açıkladığı dosya sayılarını tek başına değerlendirdiğinizde Yargıtay’ın performansına dair bir değerlendirme yapmış oluyorsunuz. Ancak ülkemizde yargı ile ilgili durumu bir nebze daha iyi anlamak için Anayasa Mahkemesi’ne 2012 yılından bu yana yapılan Bireysel Başvuruları ve çıkan kararları da incelemek daha doğru bir değerlendirme yapmaya imkan veriyor. Buna göre Anayasa Mahkemesi’ne 2012 yılından bu yana toplam 579 bin 754 başvuru yapılmış. Bunların 484 bin 711’i yani yüzde 83,6’sı karara bağlanmış. Tüm başvurulardan 143 bin 696’sı ise makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine dair iddia ile yapılmış bireysel başvuru. Anayasa Mahkemesi 73 bin 700 kararında en az bir hakkın ihlal edildiğine karar vermiş ve bu kararlardan 56 bin 443’ü makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine yönelik kararlar. Yani toplam kararın yüzde 76,6’sında Anayasa Mahkemesi makul sürede yargılanma hakkı ihlal edildi demiş.

Yargıtay’da bekleyen dosya sayılarını da dikkate aldığımızda bu ihlallerde Yargıtay’da bekleyen dosyaların da önemli yer tuttuğunu söylemek yanlış olmaz. Yani Yargıtay aslında Anayasa Mahkemesi’ne Can Atalay üzerinden kafa tutarken aslında ‘yavuz hırsız ev sahibini bastırırmış’ denir ya tam da öyle yapıyor. Makul sürede yargılamayı tıkayan Yargıtay, Anayasa’yı sadece Can Atalay kararıyla değil aynı zamanda, makul sürede incelemediği, karara bağlamadığı dosyalarla da ihlal ediyor.”