Hamas-Türkiye ilişkisi diplomatik krize neden olur mu; terör örgütü mü, mücahitler grubu mu?
Hamas'ın İsrail'e eş zamanlı saldırılarının olduğu gün Hamas lideri Haniyye'nin Türkiye bayrağının olduğu bir odada şükür namazı kılması, Hamas liderinin Türkiye'de olduğu iddialarını gündeme getirdi. Türkiye siyaseti Hamas konusunda ikiye bölündü. Erdoğan için 'mücahitler grubu' olan Hamas İYİ Parti lideri Akşener için 'terör örgütü'. Erdoğan'ın son grup konuşmasında İsrail ve Hamas'a dönük açıklamaları, diplomatik bir krize neden olur mu?
İsrail’in Filistin’e yönelik saldırıları devam ederken Türkiye siyasetinde ise Hamas’ın konumu ve 7 Ekim’de başlattığı saldırıların değerlendirilmelerinde iki uç var.
Türkiye’de İslami hareketler ve onların temsiliyetini sağlayan siyasi partiler; AKP, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Hamas’ı 'direnişçi mücahit' örgüt olarak tanımlarken muhalefette bulunan İYİ Parti, CHP siyasi partiler ise Hamas’a mesafeli. Akşener bugün Hamas'ı terör örgütü olarak gördüğünü de açıkladı.
Erdoğan-Hamas yakınlaşması
Hamas -Türkiye ilişkileri Erdoğan döneminde daha da güçlendi.
Hamas lideri İsmail Haniyye zaman zaman Türkiye’ye gelerek hem Erdoğan ile hem de devlet yetkilileri ile görüştü. Hatta bir dönem İstanbul'da yaşadı.
Müslüman Kardeşler tarafından kurulan Hamas’ın Türkiye ile ilişkileri Türkiye’nin Ortadoğu’da aldığı siyasal pozisyona uygun olarak devam etti.
Arap Baharı döneminde Mısır’daki halk hareketi ve sonrasındaki askeri darbede AKP, Müslüman Kardeşler’den yana tutum aldı. Suriye iç savaşında da Müslüman Kardeşler çizgisindeki örgütleri destekledi.
Öyle ki Hamas lideri Haniyye Meclis'e gelerek AKP Grup Toplantısına bile katıldı.
7 Ekim saldırıları sonrası
7 Ekim’de Hamas tarafından İsrail’e yönelik başlatılan ‘Aksa Tufanı’ saldırıları sonrası, Mavi Marmara'dan yıllar sonra normalleşen Türkiye-İsrail ilişkilerinin Erdoğan'ın son çıkışından sonra nasıl şekil alacağı belirsiz. Zira Hamas İsrail'in gözünde sonuna kadar savaşılması gereken hatta yok edilmesi gereken bir terör örgütü.
Haniye'nin şükür namazında Türkiye bayrağı detayı
İsrail’e yönelik başlatılan ve sivillerin de öldürüldüğü Hamas saldırısı sırasında Hamas’ın lideri İsmail Haniyye’nin Türkiye’de olduğu iddia edildi.
Hamas tarafından saldırı sabahı Haniyye’nin kıldığı şükür namazının görüntüleri paylaşılmış görüntülerde odada Türkiye bayrağı dikkati çekmişti.
Tüm bunların üstüne Al Manitor'de Türkiye’nin 'kibar bir dille' Hamas lideri Haniyye’yi Türkiye’den gönderdiği iddiaları yer aldı. Hamas'a yakın haber siteleri ise Haniyye’nin Katar’da operasyonları takip ettiğini öne sürdü. Katar, Müslüman Kardeşler Hareketi’nin uzun yıllardır destekçisi.
İletişim Başkanlığı da Haniye'nin Aksa Tufanı günü Türkiye'de olduğu iddiasını yalanladı. Ancak gazeteci Ragıp Soylu, “Ria Novosti’ye konuşan bir Hamas kaynağı, Türk istihbaratının 'kendilerini İsrail’in tehditlerinden koruyamayacağını ifade etmesi' üzerine Hamas’ın Türkiye’den ayrılmaya karar verdiğini söyledi" haberini paylaştı.
Hamas lideri Haniyye'nin saldırıların başladığı gün Türkiye'de olduğu iddiaları kanıtlanırsa uluslararası arenada bu durum yeni bir krize neden olabilir. Diğer yandan Türkiye'nin on yıllara dayanan 'Mazlum Filistin' siyasetinin 'Hamas'a destek' siyasetine dönüşmesi de İsrail ve Batı ile ilişkilerde sancılı bir dönemi başlatabilir.
Hakan Fidan’ın Katar ziyareti
Öte yandan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Gazze’de yaşanan saldırılara karşı düzenlediği bölge turunda Katar’a gitti.
Burada mevkidaşı Al Sina ile görüşen Fidan, “Bağımsız Filistin Devleti kurulmalı, abluka sonlandırılmalı ve Gazze’de ateşkes sağlanmalı” dedi. Fidan’ın Türkiye’nin garantörlüğünde bir anlaşma için çabaladığı da biliniyor.
Haniyye’nin Katar’da olduğu açıklamaları yapılırken Fidan’ın burada Hamas lideri ile görüşüp görüşmediği bir muamma.
İç siyasette Hamas krizi
Gazze’ye yönelik saldırıların dozu arttıkça Türkiye iç siyasetinde de duruma ilişkin sert açıklamalar da gelmeye başladı. İsrail Büyükelçiliği önünde düzenlenen eylemlerde Hamas’a destek mesajları verildi. Büyükelçilik binasına havai fişek atıldı. İsrail ise büyükelçilik binasını kapatmak zorunda kaldı.
Terör örgütü mü mücahitler grubu mu?
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener partisinin grup toplantısında Hamas’a İsrail’de sivillere yönelik yaptığı saldırıyı hatırlatarak “terör örgütü” derken AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan “Hamas bir terör örgütü değil, topraklarını ve vatandaşlarını koruma mücadelesi veren bir kurtuluş ve mücahitler grubu” ifadeleri ile örgütü savundu.
AB ve ABD’de Hamas terör örgütü listesinde
İsrail'in en önemli müttefiki ABD, "terörist hareket" olarak sınıflandırdığı Hamas'ın ülkedeki faaliyetlerini de 1997 yılında yasakladı.
Daha önce Hamas'ın askeri kanadı olan İzzeddin el-Kassam Tugaylarını "terör örgütü" ilan eden İngiltere, 26 Kasım'da aldığı bir başka kararla "hareketin siyasi kanadını da terör örgütleri listesine" aldı.
İsrail-Filistin sorununa ilişkin iki devletli çözümü destekleyen Avrupa Birliği (AB) Hamas'ı 2001 yılında "terör örgütleri" listesine dahil etti.
AB'den bir yıl sonra da Kanada, Hamas hakkında aynı kararı aldı ve "terör örgütleri" listesine ekledi
Avustralya 2003 yılında, Yeni Zelanda da 2010 yılında Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugaylarını "terör örgütleri" listesine aldığını açıkladı.
