Yöneylem anket sonuçlarını paylaştı: Yerel seçimlerde emeklilerin etkisi ne oldu?
Gazete Pencere Haber Merkezi
31 Mart yerel seçimlerinde CHP birinci parti oldu. AKP ise kurulduğu dönemden bu yana ilk defa bir yenilgi yaşayıp oy oranını düşürdü.
Yerel seçimlerin hemen ardından gündeme gelen faktör, emeklilerin oy tercihlerinin sandığa nasıl yansıdığı üzerineydi. Yöneylem Araştırma Koordinatörü Derya Kömürcü, emeklilerin oy tercihlerinin yerel seçimlere etkisi üzerine 500 kişiyle yapılan anket sonuçlarını paylaştı.
Genel seçim ve yerel seçimin karşılaştırıldığı ankette emeklilerin yüzde 70’i Türkiye'nin kötü yönetildiğini söyledi.
Ayrıca, rapora göre 2023 seçimlerinin ardından CHP’nin emekliler arasındaki oy oranının 10 puan arttırdığı görülürken bugün bir seçim olsa emeklilerin yüzde 44’ü CHP’ye, yüzde 22’si AKP’ye, yüzde 10’u MHP’ye, yüzde 6’sı İYİ Parti’ye, yüzde 8’i DEM Parti’ye oy vereceği ön görüldü
Emekliler Türkiye'nin kötü yönetildiğini düşünüyor
Derya Kömürcü’nün soysal medya hesabından yayınladığı anket sonuçları ve ankete ilişkin değerlendirme yazısı şu şekilde;
Emeklilerin 31 Mart Yerel Seçim Sonucuna Etkisine Dair Notlar:
31 Mart yerel seçimleri öncesi ve sonrasında oy davranışları en çok tartışılan seçmen kümelerinin başında emekliler yer alıyordu. Artan hayat pahalılığı ve geçim sıkıntısına karşın en düşük emekli maaşının 10 bin lira seviyesinde kalmış olması seçim öncesinde emekli maaşlarında bir iyileştirme beklentisini beraberinde getirmiş, ancak söz konusu iyileştirme gerçekleşmeyince emeklilerin buna nasıl tepki vereceği merak konusu olmuştu.
Yön Eylem’in son araştırmasında haneye giren toplam aylık gelir üzerinden hesaplanan gelir durumu gruplandırmasına göre Türkiye’de en alt gelir grubundaki (derin yoksul) hane oranı yüzde 40 olarak ölçülürken bu oran emekliler arasında yüzde 43’e yükseliyor.
Yaklaşık 500 kişiden oluşan söz konusu araştırmadaki emekli örnekleminin ülke genelindeki emekli seçmen kümesine dair çıkarım yaparken hata payının yüksek olacağı uyarısını yapmakla birlikte aynı örneklem içindeki değişimi gözlemlemenin bize 31 Mart yerel seçim sonuçlarına emeklilerin etkisini göstermesi açısından önemli olduğunu düşünüyorum.
Yöneylem'in Nisan ayı örneklemi içinde yer alan emeklilerin yüzde 34’ü 14 Mayıs 2023'te CHP’ye, yüzde 27’si AKP’ye, yüzde 15’i İYİ Parti’ye, yüzde 10’u MHP’ye, yüzde 6’sı Yeşil Sol Parti’ye oy vermiş.
31 Mart yerel seçimlerinde söz konusu emeklilerin yüzde 55’i CHP’ye, yüzde 21’i AKP’ye, yüzde 8’i MHP’ye, yüzde 5’i İYİ Parti’ye, yüzde 3’ü DEM Parti’ye oy vermiş.
Bugün bir seçim olsa örneklem içinde yer alan emeklilerin yüzde 44’ü CHP’ye, yüzde 22’si AKP’ye, yüzde 10’u MHP’ye, yüzde 6’sı İYİ Parti’ye, yüzde 8’i DEM Parti’ye oy vereceğini söylüyor.
Yani CHP son milletvekilliği seçiminden bugüne emekliler arasındaki oy oranını 10 puan artırmış görünüyor. Bu artışta İYİ Parti’den CHP'ye geçen emeklilerin (yüzde 37) yanında AKP’den CHP'ye geçenler (yüzde 8) olduğu da görülüyor.
CHP’nin 31 Mart yerel seçimlerinde elde ettiği başarıda emeklilerin tercihinde meydana gelen değişimin payı çok açık görülüyor:
➡️14 Mayıs’ta AKP’ye oy veren emeklilerin yüzde 16’sı 31 Mart’ta CHP’li belediye başkan adaylarına oy verdiğini ifade ediyor.
➡️Bu oran 14 Mayıs 2023’te MHP’ye oy vermiş emekliler için yüzde 23, İYİ Parti’ye oy vermiş emekliler için yüzde 51, YSP’ye oy vermiş emekliler için yüzde 43 olarak gerçekleşmiş.
Bugün emeklilerin yüzde 70’i “Türkiye nasıl yönetiliyor?” sorusuna “kötü yönetiliyor” yanıtını veriyor. Türkiye’nin kötü yönetildiğini düşünenlerin ülke ortalamasının yüzde 57 olduğu düşünüldüğünde emeklilerin ülke yönetimine dair tepkisi daha açık görülüyor.
Ülke genelinde seçmenlerin yüzde 42’si Recep Tayyip Erdoğan’ı Cumhurbaşkanı olarak başarısız bulurken bu oran emekliler arasında yüzde 60’a yükseliyor.
Türkiye’de yaklaşık olarak 16 milyon emekli olduğunu biliyoruz. Bu sayının içinde resmen emekli olmuş ancak formel ya da enformel olarak bir biçimde çalışmaya devam edenler de var. Kabaca ifade edecek olursak her dört seçmenden biri emekli. Yani emekliler, ev kadınlarıyla birlikte en büyük iki seçmen kümesini oluşturuyorlar.
Dahası emeklilerin alım gücündeki erime sadece şu anda emekli olanları değil ileride emekli olacak milyonların geleceğini etkilemesi açısından da çok geniş bir nüfusu ilgilendiren bir mesele.