Naci Görür: Dilimizde tüy bitti!
Bilim Akademisi üyesi, jeolog Naci Görür Kahramanmaraş depreminin ardından sosyal medyadan yaptığı açıklamada daha önce yaptıkları uyarıları anımsatarak “Bu depremin gelmekte olduğunu yerbilimciler olarak söyleye söyleye, yaza yaza dilimizde tüy bitti. Hiç kimse ne diyorsunuz diye tepki bile vermedi!” dedi. Yetkililere “bölgedeki barajları kontrol edin” diye seslenen Görür “Bu depremden sonra Adana ve Hatay’a dikkat edilmeli” uyarısında bulundu.
Görür, HaberTürk yazarı Fatih Altaylı’ya yaptığı açıklamada da “Gece 4’de uyandırıldım. Bir saat ağladım. Hâlâ ağlıyorum. Yıllardır uyardığımız yer. Tek bir yerel yönetici arayıp ‘ne yapalım?’ demedi. Bunca uyarıyı niye yaptık?” dedi.
3 ŞUBAT’TA UYARMIŞ
Görür’ün 3 Şubat’taki tweetinde “Yarbaşı-Düziçi/Osmaniye’de 4,2 deprem oldu. Deprem Doğu Anadolu Fay Zonunda. Bu zonun Çelikhan-Erkenek-Maraş kesiminden endişe ediyoruz. Bu kesimi NE ucundan 2020 Elazığ depremi yükledi. Bu deprem de küçük de olsa SW ucundan zorladı. Bu uçta son deprem 1998 Adana Depremi. Sevgi…” ifadesini kullandığı görüldü.
“Malatya’dan İskenderun’a kadar kırıldı”
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, “Malatya’dan İskenderun’a, Hatay’a kadar uzanan bir hat boyunca Doğu Anadolu fay zonu üzerinde bir kırılmanın gerçekleştiğini ve bunun sonucunda 7,4 büyüklüğünde depremin meydana geldiğini söyleyebiliriz” dedi.
Habertürk’ün aktardığına göre Tatar şu ifadeleri kullandı: “Oldukça sığ bir deprem. Çok geniş bir coğrafyadan hissedildi. Artçıların en büyüğü 6.6 büyüklüğünde. Çok sayıda hasarlı bina var, uzak durulmalı. Şu anki tablo sanki Elazığ depreminden daha güney batıya doğru kırılmayan kesimin kırıldığını gösteriyor.”
“Rapor sunduk, geri dönüş olmadı”
Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan, Kahramanmaraş depreminin beklendiğini belirterek, bu bölgelerin depreme hazır edilmesi gerektiği konusunda rapor hazırlayarak tüm yetkililere gönderdiklerini ancak geri dönüş alamadıklarını söyledi.
Halk Tv yayınına katılan Alan, “Hatay’a, Kahramanmaraş’a ilişkin deprem danışma kurulu öncülüğünde 24 kentimizin 18’ine ilişkin raporları yayımladık. Cumhurbaşkanımız dahil olmak üzere, ilgili siyasi partilere, bölge milletvekillerine tek tek gönderdik. Alınması gereken tedbirleri yazdık 2 yıl önce. Odamızın web sayfasında bu raporlarımız var, kimlere gönderdiğimiz var ama bugüne kadar, ne o ilin milletvekilleri ne yetkili kurumları geri dönüş yaptılar.”
“TEK BİR İYİLEŞTİRME YAPILMADI’’
İki ay önce Nur Dağı’nda deprem olduğunu anımsatan Alan “Sismik boşluk olduğunu ve her an bir kırılma yaşanabileceğini söyledik. Uyarılarda bulunduk. Tek bir iyileştirme dahi yapılmadı. Bütün uyarılarımız yanıtsız kaldı. Biz bu ülkede neyi değiştireceğiz o halde?” diye sordu.
“500 yıldır stres biriktiren parçalar”
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Kahramanmaraş depremine ilişkin, “Bugünkü depremin olduğu bölgede, 500 yıldır stres biriktiren fay parçaları kırıldı. Bu fayların deprem üretme aralığı da 400-500 yıl olduğundan bilimsel anlamda bu faylar üzerinde deprem bekleniyordu” dedi.
SON DEPREM İKİ YIL ÖNCEYDİ
Prof. Dr. Sözbilir, “Deprem, Doğu Anadolu fayının güney kolları üzerinde, Malatya ile Hatay arasındaki fay parçalarının kırılması sonucu gerçekleşmiş olmalı. Depremin geliştiği Doğu Anadolu Fayı, Türkiye’nin 2’nci büyük fayı. Bu fay boyunca son deprem, 2 yıl önce Elazığ-Sivrice merkezli 6.8 büyüklüğünde gerçekleşmişti” dedi.
“Marmara’dan 3,9 kat daha büyük bir deprem”
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak, “ 17 Ağustos 1999’da Marmara’da gerçekleşen 7,4 büyüklüğündeki depremden 3,9 kat yani üç-dört kat daha büyük bir depremle karşı karşıyayız” dedi.
DW Türkçe’den Pelin Ünker’in haberine göre depremin Ölüdeniz Fay Zonu’nun kuzey ucunda (Doğu Hatay Fayı), Doğu Anadolu Fay Zonu ile birleştiği alanda olduğunu belirten Yaltırak, bölgede Yeni Zelanda’da gerçekleşen çoklu kırılma benzeri bir geniş fay zonu deprem serisinin gerçekleştiği tahmininde bulundu. Yaltırak, faya uzaklığa göre yapılan tehlike haritalarındaki ivme değerlerinin ciddi oranda aşılmış olduğuna işaret ederek bunun mevcut risk modellemesinin yenilenmesi gerektiğini gösterdiğini vurguladı.
“Artçılar bir yıl sürebilir”
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Kahramanmaraş depreminin 17 Ağustos depreminden sonra en büyük deprem olduğunu belirterek, artçıların bir yıl sürebileceği konusunda uyardı.
CNN Türk’e konuşan Prof. Dr. Özener, “Doğu Anadolu zonunda meydana gelen bir deprem, yaklaşık 180 kilometrelik bir kırığın meydana geldiği tahmin ediliyor. 17 Ağustos’tan sonra bu coğrafyada yaşanan en büyük depremden bahsediyoruz” dedi.