KARADENİZ'DE 320 MİLYAR METREKÜP DOĞAL GAZ KEŞFETTİK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, çarşamba günü duyurduğu ancak açıklanmadan birçok detayı başka kişiler tarafından kısmen açıklanan 'müjde'yi dün açıkladı. Erdoğan, "Türkiye, tarihinin en büyük doğal gaz keşfini Karadeniz’de gerçekleştirdi. Fatih sondaj gemimiz 20 Temmuz'da başladığı Tuna-1 kuyusu sondajında 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfetti. Hedefimiz, 2023 yılında Karadeniz gazını milletimizin kullanıma sunmak" dedi.

‘’Cari açığın en büyük sebebi enerji olmuştu, enerji meselesini kökten çözeceğiz’’ diyen Erdoğan enerjinin, kalkınmanın temel unsuru olmasının yanında milli bağımsızlık için de çok büyük öneme sahip olduğunu belirtti Erdoğan. Bugüne dek derin deniz sondajlarının dışa bağımlı ve kiralama usulü yapıldığını söyledi; harcanan yüzlerce milyon dolar sonunda sadece birkaç sayfa rapor alabildiklerini belirtti, ‘’Kimsenin günahını almıyoruz. Belki de gerçekten aradılar ama bulamadılar. Yerli ve milli imkanlarımızla hareket ettiğimiz için bu başarıya ulaştık; dokuzuncu sondajımızda biz bulduk’’ dedi.

"Benzer bir müjdeli haberi Akdeniz'den de bekliyoruz"

Şu anda bakımda olan Kanuni’nin de devreye girmesiyle Doğu Akdeniz’deki çalışmalara da hız verileceğini belirten Erdoğan ‘’Benzer bir müjdeli haberi Akdeniz’den de bekliyoruz’’ dedi, Avrupa Birliği’ne yüklendi, ‘’Yunanistan başta olmak üzere bu meselede karşımızda dikilenlerin hepsi de haklı olduğumuzu gayet iyi biliyor. Özellikle Avrupa Birliği, Yunanistan'ı şımartıp üzerimize salarken sergilediği çifte standart sebebiyle bir kez daha kendi ilkelerine ihanet ettiğini görmeli’’ dedi.

Bakan Dönmez: Keşfedilen gazın ekonomik değeri 65 milyar dolar

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Yeni kaynak bulamazsak bile bu gaz 7-8 yıllık ihtiyacı karşılar. Geriye dönük hesaplandığında gazın değeri 65 milyar dolar” dedi.

Bölgedeki sismik çalışmalara 14 ay önce Batı Karadeniz’de başlandığını kaydeden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "İlk 10 sondajda 1 keşif yakalama hedefi koyduk. Burası 9. derin deniz sondajımız. İşlerimiz henüz bitmedi. Bin metre daha derine ineceğiz. Sismik veriler bize aşağıda benzer yapıda 2 katmanın daha olduğunu, dolayısıyla inşallah oralarda da gaz kaynağına ulaşacağımızı gösteriyor" dedi. Çalışmaların alanının genişleyeceğinden bahsetti.

Albayrak: Cari açığı değil, cari fazlayı konuşacağımız dönem başladı

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, keşfi yapan Fatih Sondaj Gemisi'nden açıklamalarda bulundu. Albayrak, "Buradaki bu potansiyelle birlikte cari açığı değil, cari fazlayı konuşacağımız, döviz fazlasını konuşacağımız yeni dönemin de başladığını, yeni bir sürece girdiğimizi görmüş oldum" dedi.

Türkiye’nin son 10 yıl ortalamasında 40 milyar dolarlık enerji ithalatı yaptığını söyleyen Albayrak, "Artık 'ne doğu ne batı, yeni eksen Türkiye' söyleminde yeni bir sürece doğru gidiyoruz" ifadelerini kullandı.

 ‘Müjde’ piyasalara negatif yansıdı!

Döviz yükseldi, borsa düştü

Bir gün evvel Petkim ve Tüpraş hisselerinde yüzde 9.9 ve yüzde 6.95'lik yükselişler yaşanmıştı. Erdoğan'ın dün Karadeniz'deki Sakarya sahasında 320 milyar metreküp gaz bulunduğunu açıklaması sonrasında ise Zorlu Enerji hissesi yüzde 8.93, Petkim yüzde 8.60, Tüpraş yüzde 7.55 kayıp yaşadı. Borsadaki diğer enerji hisselerinde de sert düşüşler oldu.

Erdoğan açıklama yapmaya başladığı sırada 7.22 TL olan dolar 7.34 TL seviyelerine kadar yükseldi. BIST100 endeksi ise günü yüzde 1,5 kayıpla kapattı.

320 milyar metreküp doğalgaz ne anlama geliyor?

UZMANLAR NE DİYOR?

Karadeniz’de bulunan 320 milyar metreküp Türkiye’nin doğal gaz ihtiyacını ne kadar karşılayabilir? Maliyeti ne olur? Uzun vadede ne gibi gelişmeleri beraberinde getirir? Türkiye, keşfedilen bu rezervle dışa bağımlılıktan tamamen kurtulabilir, yeni bir eksen yaratılabilir mi? Ve daha birçok soru…

Erdoğan’ın açıklamış olduğu ‘müjde’ sonrası akıllarda birçok soru oluştu. Reuters haber ajansının bir Türk yetkiliye dayandırdığı bilgiye göre rezerv: 800 milyar metreküptü. Beklentinin altında kalan bir rezerv miktarı açıklanması piyasalara olumsuz yansırken uzmanlar konuya ilişkin ne diyor?

Petrol Mühendisleri Odası Enerji Politikaları Grubu Başkanı Necdet Pamir, Erdoğan’ın müjdesi ile ilgili “spekülatif değerlendirmeler yapıldığına” dikkati çekiyor, ‘’Bir kuyu ile rezerv açıklanamaz’’ diyor. ‘Tuna-1, Romanya münhasır ekonomik bölgesinin uzantısı konumunda’’ diyen Pamir, “Buradan kalkıp da rezerv rakamı üfürmek, onu dolarla çarpmak bilimsel değil. Ne bunu küçümseyelim, ne de abartalım. Gaz bulgusu ekonomik değer taşır. Ancak bir kuyu delip de rezerv açıklamak doğru değil. Testleri yapılır. Kuyular açılır. Uzun süreli akışa bırakılır. Ondan sonra rezerve bakılır. Rezerv ilk günden öğrenilemez. Açıklanan tahminler spekülatif olur. Tek kuyuyla bu olmaz” diye konuştu.

Erdoğan, doğal gazın halkla buluşma tarihi olarak 2023’ü işaret etti. Enerji Uzmanı Mehmet Öğütçü ise ''Türkiye'nin bu gazı 3 yılda çıkarması dünya rekoru olur. Bu gazın işlenip kullanılabilir hale gelmesi en az 7-8 yılı bulur'' dedi ve ekledi, ‘’Avrupa Birliği’nin sadece bir yıllık ihtiyacını karşılayacak bir miktar.’’

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz Karadeniz’de bulunan 320 milyar metreküp gazın tamamının 20-25 yıllık bir çalışma dönemi içerisinde çıkarılabileceğini belirterek, “25 yıl kabul ederseniz yılda çıkaracağınız rakam 12-13 milyar metreküp. Bu da Türkiye’nin bugünkü ihtiyacının 5’te 1’i” dedi.

Petrol Mühendisleri Odası Başkanı Yüksel Kurt da, bu sahanın 4-5 yıldan önce devreye girmesinin mümkün olmadığını söyledi.

Eski BOTAŞ Gaz Alımı Daire Başkanı Ali Arif Aktürk ise, "Eğer ispatlanmış rezerv ise güzel bir rakam, yatırım yapılabilir. Günlük üretimin 10-12 milyon metreküpü geçeceğini düşünmüyorum, o da Türkiye'nin kış döneminde yaklaşık 20'de 1'ini uzun süre karşılayacak gaz miktarı" dedi.

KİM, NE DEDİ?

CHP konuya ilişkin önce yorumsuz kaldı, sonra sessizliğini bozdu. MHP ise resmi Twitter hesabından "Çırpınırdı Karadeniz" şarkısı paylaşımı yaptı. Gelecek Partisi Berat Albayrak’a yönelik eleştirileirni sürdürdü, ‘’Böyle önemli bir günün ekonomiyi iflasa sürüklemiş bir şahsın aklanmasına vesile yapıldı’’ dedi. İyi Parti’de de hem tebrik hem eleştiri bir aradaydı. DEVA ise ‘’Tahmini rezerv verisi dışında herhangi bir bilgi kamuoyuyla paylaşılmadığı için rezervin ekonomimize katkısını ölçümlemek şimdilik mümkün değil’’ dedi.

• CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın:  Karadeniz’de “Sakarya Sahası” adı verilen sahada 320 milyar metreküp #doğalgaz bulunması sevindiricidir.% 98,9 dışa bağımlı olduğumuz doğalgazda 320 milyar metreküp rezerv, tam anlamıyla üretime geçildiğinde önemli bir katkı sağlayacaktır.
• İYİ Parti Milli Güvenlik Politikaları Başkanı Aytun Çıray:  Acele tebrikçilere… Borsa 2500 puan düştü. Enerji hisseleri taban yapıyor. Yani müjde alındı, satılıyor. Amaç hasıl oldu. Geçmiş müjdelerden farkı, dekorun daha güzel olması. Üretim seçim tarihine endeksli. 800 rakamı 320'ye çekildi. Bu akşam fakir sofrasına yeni bir şey yok.
• HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan: Bir evde eğer mutfakta tencere kaynamıyorsa, milyonlar açlıkla, sefaletle karşı karşıyaysa ve siz sıkıştığınız her anda gaz çıkarıyorsanız, işte bu halk size ne inanır ne güvenir.
• İYİ Parti Mali İşler Başkanı Ümit Dikbayır: Türkiye tarihinin en büyük doğalgaz keşfi değil bu; 18 yıllık iktidarda, sık sık, lazım oldukça, seçim yaklaştıkça, özetle; Türkiye tarihinin "EN ÇOK KEŞFEDİLEN" doğalgaz yatağı bu. 8'inci müjde bu… Tek fark, adı Tuna1'di, Sakarya olmuş. Yeter artık! Aziz Milletimizle alay etmeyin!
• İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu: "Bulunan doğal gaz rezervinin milletimizin refahını ve ülkemizin gücünü artırmasını temenni ediyorum. Denizlerimizde ailelerinden uzakta aylar boyunca fedakarca çalışan Fatih Sondaj Gemisi’nin tüm mürettabatına da şükranlarımı sunuyorum."
• Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş: Fatih Sondaj Gemimizin Karadeniz'de gerçekleştirdiği 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfinin milletimiz ve ülkemiz adına hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Ülkemizin enerji alanında attığı bu önemli adım hepimiz için bir gurur kaynağıdır.