İzmir'de tarihi Elektrik Fabrikası için eylem: Özelleştirilip ticaret alanı yapılmasın

İzmir'in Konak ilçesinde bulunan bulunan tarihi Elektrik Fabrikası arazisi için Özelleştirme İdaresi tarafından yaptırılan planlama çalışmalarına TMMOB'un tepkisi, İl Koordinasyon Kurulu üyesi mimar ve mühendislerin basın açıklamasında dile getirildi. Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu'nun da katıldığı açıklamada TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu üyeleri, yapının Korunması Gereken Kültür Varlığı niteliğinde olduğu belirterek, fabrika arazisinin ticari olarak yapılaşmaya açılmasına karşı mücadele edeceklerini vurguladı.

'Belediyeye devredilmeli'

Basın açıklaması öncesinde konuşan TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu Sözcüsü Aykut Akdemir şunları söyledi:

"Beş bin yıllık tarihi olan bir kentin geçmiş son yüzyılının ifadesi olan bir binan önündeyiz. Bu arkamızda gördüğünüz tarihi elektrik fabrikası bundan 100 yıl önce kurulma aşamasıyla başlayan süreç. Daha sonra Cumhuriyet dönemiyle beraber çalışmaya devam etmesi ve 1989 yılından bu yana da atıl olarak beklemesi ve kendi haline terk edilmesi süreci var. Bundan dört yıl önce de başlayan bir süreç vardı; bu alanın bir türlü merkezi iktidar tarafından gerçek planlama yetkisi İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Konak Belediyesi'ne ait olması gerekirken Çevre Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından planlanma yetkisi alınarak bu alanı liman arkası diye tanımladığımız kentin tarihini ifade eden arka tarafında göreceğiniz diğer mahallelerle beraber olan bu doğal alanın, bu kentin tarihini ifade eden bu alanın tümüyle gökdelenlere, ranta terk edilmesi için, peşkeş çekilmesi için planlama süreci tamamlanmış ve mülkiyeti satılmaya çalışılmış ve ihaleye çıkılmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi bundan dört yıl önce de buraya talip olmuş, ihaleyi almış ama buna rağmen peşkeş sürecinin devam etmesi için, rantçı politikaların devam etmesi için ihale iptal edilmiş. Bugün tekrar ihaleye açılma süreci başlamıştır. TMMOB olarak bu kentin tarihinin ifade eden bütün yapıların, binaların korunması için, halka ait olan bütün alanların korunması için, kamunun olanın kamuda kalması için mücadele etmekten vazgeçmediğimizi ifade etmek için buradan bir kez daha sesleniyoruz: Yüz yıllık, arkada gördüğünüz harabe olmuş, terk edilmiş olan bir binanın, bu kentin bütün insanlar için, halkları için kullanımına, kültürel ve tarihi mirasının korunması için tekrar dizayn edilmesi için tekrar daha önce olduğu gibi İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bu kentin tarihi binasına sahip çıkma politikaları üzerinden ona devredilmesi sürecin yürütülmesi için buradan bir kez daha seslenmek için buradayız."

Mutlu'dan dayanışma çağrısı

Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu ise Elektrik Fabrikası’nın Mimarlar Odası tarafından tescillendiğini belirterek, şunları vurguladı:

"Dünyada buna endüstri mirası diyorlar. Artık üretim yapılmasa bile fabrikalar artık üretimden çekilse bile bir kent hafızasının belleği olarak farklı pozisyonlarda işlevlendirilip o kentte kamunun kullanımına açılıyor. Bizim de burada elektrik fabrikasının restore edilerek kamunun elinde kalması ve kamusal kullanıma açılması. Bu bir miras. Bu mirasa bu kent sahip çıkmak zorunda. Bunun içerisinde herhangi bir bölümün 30 kat imara açılması kabul edilemez. Buranın turizm, ticaret fonksiyonuna dönüşerek özelleştirilmesi kabul edilemez. Çok uzun zamandır başta büyükşehir belediyesi olmak üzere kentin aktif odaları tarafından da talip olunan ve kamusal kullanım için çevirilmek istenen bir mekan. Bu mekanın tekrar İzmir Büyükşehir Belediyesi elinde ve tekrar kamusal kullanıma açılması kentin sanat hayatında, kültür hayatında gençlerin, çocukların hepimizin kullanacağı mekan olarak hayata geçmesi gerekiyor. Bunun için de bütün kenti yanımızda olmaya ve bizimle birlikte dayanışmaya davet ediyoruz."

'Haraç-mezat satılmasına izin veremeyiz'

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şube Yönetim Kurulu Başkanı Gülhan Gürler tarafından okunan TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu'nun açıklamasında ise "Ülkenin en zor yıllarında, kıt kaynaklarla kamulaştırılmış bu tarihi değerimizin özelleştirme adı altında haraç-mezat satılmasına İzmirliler olarak izin veremeyiz" denilerek şu ifadelere yer verildi:

"Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından iki kez özelleştirme adı altında ilana çıkarılan bu kıymetli taşınmazın satış yöntemi uygulanmak suretiyle 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde özelleştirileceği duyurulmuştur. Bu satış girişimlerinden ilkinde alıcı çıkmazken, ikincisine İzmir Büyükşehir Belediyesi bir iştirak şirketiyle tek teklifi vermiş, 'ihaleyi' kazanmasına rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne devri yapılamayan arazi, halihazırda imar durumu değiştirilip, rantı artırılarak yeniden ticari alan olarak pazarlanmaya çalışılmaktadır.

'Bir sermaye nesnesi haline getirilmesine göz yummayacağız'

Kamulaştırma ile yabancı tekelden alınan Elektrik Fabrikası’nı yeniden sermayeye devretmek için gösterilen bu çaba, özelleştirmelerin nasıl dar bir ideolojik bakış açısıyla gerçekleştirildiğinin de bir kanıtıdır. Yıllarca ESHOT tarafından işletilen Elektrik Fabrikası'nın tapusunun yeniden İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmesi gerekmektedir. Endüstriyel mirasımızın kendi gabarisini fazlasıyla aşan ucube bir yapının altında yok edilmesine ve bir sermaye nesnesi haline getirilmesine göz yummayacağız.

İzmirlilere birlikte mücadele çağrısı

Türk Mühendis Mimar Odaları Birliği İzmir İl Koordinasyon Kurulu’nun bileşenleri olarak, bilimi ve tekniği esas almayan, kamu yararına aykırı tüm iş ve işlemlerde olduğu gibi bu imar değişikliğine karşı da mücadele ederek, tarihsel, kültürel ve endüstriyel mirasımızı ranta teslim etmeyeceğiz! Elektrik Fabrikası, kamulaştırıldığı 1943 yılından bu yana yurttaşların ortak malıdır ve önümüzdeki yüzyıllarda da kültürel alan olarak kamusal işlevini sürdürecektir. Tarihi değerimizin kültürel yaşama katkı sağlayacak şekilde kamusal amaçlarla dönüştürülmesi çağrımızı tekrarlıyoruz. Bu vesileyle İzmirli yurttaşlara; Korunması Gereken Kültür Varlığı niteliğindeki Elektrik Fabrikası arazisinin ticari olarak yapılaşmaya açılmasına karşı birlikte mücadele çağrısı yapıyoruz."