Eylemlere katılan öğrencilerin profili: Atatürkçüler ve adayları İmamoğlu

Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Türkiye genelinde başlayan protestolar, özellikle gençler arasında geniş bir katılımla devam ediyor. Bu gösterilere katılan gençlerin ruh halini, beklentilerini ve siyasi eğilimlerini ortaya koyan dikkat çekici bir analiz, Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından yayımlandı.

Gençlerin gözü karanlık, umudu değişimde

Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nden Yağmur Uzunırmak’ın hazırladığı “Kim Bu Gençler? İmamoğlu Protestoları Katılımcı Analizi (Ankara Örneği)” başlıklı rapor, 24-26 Mart tarihlerinde Kızılay’da protestolara katılan 208 kişiyle yapılan yüz yüze görüşmelere dayanıyor. Rapor, Türkiye’deki genel seçmen profilinden farklılaşan genç bir protestocu kitlesine işaret ediyor.

Tarihin en genç protesto dalgası

Araştırmaya göre katılımcıların %94,2’si 35 yaşın altında. 18-24 yaş aralığı %70,2 ile ağırlıktayken, 25-34 yaş grubu %24’lük bir kesimi oluşturuyor. Raporda, “Türkiye siyasal tarihinde karşılaşılan en genç protestocu profillerden biriyle karşı karşıyayız” ifadeleri yer aldı.

Katılımcıların %76,5’i üniversite öğrencisi ya da mezunu. En yoğun grubu ise halen öğrenci olanlar oluşturuyor (%61,1).

Ekonomiden memnuniyet düşük, değişime inanç yüksek

Gençlerin ekonomik memnuniyet seviyesi oldukça düşük. Katılımcıların %31,7’si kendi maddi durumunu “hiç tatmin edici değil” olarak tanımlarken, genel memnuniyet seviyesi 10 üzerinden sadece 2,77 olarak ölçüldü.

"Türkiye, mevcut iktidarla ekonomik olarak nereye gider?" sorusuna %63,5 “çok daha kötüye gidecek” yanıtını verdi. Ancak buna rağmen, %58,9’luk bir kesim “Türkiye’nin geleceği halkın tutumuna bağlı” diyerek değişime olan inancını koruduğunu belirtti.

“Ne yaparsak yapalım umut yok” diyenler çoğunlukta

Gençlerin karamsarlığını gösteren en çarpıcı veri ise şu: Katılımcıların %37,2’si “Bu yönetim sürdüğü sürece, ne yaparsam yapayım bu ülkede iyi bir geleceğim olmayacak” ifadesine tamamen katılıyor. Bu görüşün ortalama katılım puanı ise 10 üzerinden 6,88.

En büyük sorun adalet

Protestolara katılan gençlerin öncelikli sorunu “adalet”. Katılımcıların %54,3’ü adaleti Türkiye’nin en acil çözülmesi gereken meselesi olarak görüyor. Ekonomi diyenlerin oranı ise yalnızca %13,9. Oysa genel toplum araştırmalarında ekonomi %54,1 ile birinci sırada yer alıyor. Bu fark, adalet meselesinin protestocu gençler açısından çok daha derin bir yara olduğunu gösteriyor.

Siyasi tercih ve yönelimler

Ankete katılanların %46,9’u 2023 seçimlerinde CHP’ye oy verdiğini belirtirken, bu oran gelecek seçim için %52,9’a yükseliyor. Zafer Partisi ise %15,9’dan %23,8’e çıkarak dikkat çeken bir artış gösteriyor. İYİ Parti %5,3 ile üçüncü sırada.

Katılım nedenlerinin başında “gelecek kaygısı” (%60,6) ve “hükümetin anti-demokratik uygulamaları” (%52,9) geliyor. Ekrem İmamoğlu’nun şahsına yönelik destek ise birincil motivasyon olarak yalnızca %11,1 oranında ifade edilmiş.

Kimlikler: Atatürkçülük ve milliyetçilik ön planda

Protestocuların %55,6’sı kendisini Atatürkçü olarak tanımlarken, %16,9’u milliyetçi, %10,1’i sosyalist, %9,7’si ise sosyal demokrat kimliğine sahip olduğunu söylüyor. Rapora göre, katılımcıların %72,5’i Atatürkçü ya da milliyetçi kimliklere sahip.

Adayları belli: İmamoğlu

Gelecek cumhurbaşkanlığı seçiminde en fazla destek gören isim %49,5 ile Ekrem İmamoğlu. Onu %39,8 ile Mansur Yavaş takip ediyor. Oy kullanmayacağını belirtenlerin oranı %7,8.

Protestolar çözüm olur mu?

"Bu eylemler sorunları çözer mi?" sorusuna verilen en güçlü yanıt, “muhalefet liderlerinin tutumuna bağlı” yönünde oldu.

Yurt dışı planı yapan da çok, kararsız da

“Yurt dışına gitmeyi düşünüyor musunuz?” sorusuna katılımcıların %39,9’u “hayır” derken, %23,1’i kararsız kaldı. Bu oran, gençler arasında Türkiye’de kalma ve gitme arasında süren büyük bir ikilemi ortaya koyuyor.