‘Devlet yönetiminde en az yüzde 35 kadın istihdamı sözü veriyorum’
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Kadın Kolları Genel Başkanlığı’nın düzenlediği “Kadın İstihdamı” başlıklı çalıştayda konuştu. Kadınlara seslenen CHP lideri Kılıçdaroğlu, “Kadınların birleşmesi, hak araması lazım. Kadınların adalet araması lazım. Bütün kadınlara sözümdür. Devlet yönetiminde en az yüzde 35 kadın istihdamı sözü veriyorum” ifadelerini kullandı.
TARLADA ÇALIŞANLA HELALLEŞME
Kılıçdaroğlu, yaşadığı sorunları anlatan kadınların sözlerinin ardından kürsüye çıktı, “Herkes şunu bilmeli. Evet bir dram var ortada. Bu kadınların önünde bir duvar var, bu kadınlar seslerini duyuramıyorlar” dedi. “Sorun yaşayan kadınlar anlatmalı ki bütün dünya onları dinlemeli” diyen Kılıçdaroğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu kardeşlerimi dinlerken yüreğimde bir sızı hissettim. Aynı coğrafyada, aynı bayrağın altında yaşıyoruz. Peki birilerinin eli yağda baldayken, birileri bu dramı çekerken nasıl sessiz kalabiliriz? Ben ‘helalleşme’ kavramından söz ettim. Bir araya gelip helalleşmemiz lazım. Tarlada çalışan yıllarını veren bir kişinin eğer sosyal güvenliği sağlanmıyorsa bu kadar emek harcadığı halde hastaneye düştüğü halde sahipsiz kalıyorsa devletin onunla helalleşmesi lazım. Kamplaştı toplum, bunun farkındayım. Birbirimize farklı gözlerle baktık bunun da farkındayım ama bunu kaldırmamız lazım.”
Kılıçdaroğlu, kadınların iş yerleri yanı sıra hanelerinde de çalışmaya devam ettiklerini belirterek, kadınlara birlik olma çağrısında bulundu.
KADINLAR BİRLEŞMELİ
“Farklı bölgelerde yaşayabilirsiniz, eğitim düzeyiniz farklı olabilir, farklı inançlara sahip olabilirsiniz. Kadınların birleşmesi, hak araması lazım. Kadınların adalet araması lazım. Hukuk aslında her şeyi size sağlıyor” diyen Kılıçdaroğlu, kadın istihdamını nasıl artıracaklarını şöyle anlattı: “Sizin ödediğiniz vergilerle yatırım yapılması lazım. Sizin ödediğiniz vergilerle evlatlarınızın iş sahibi olması lazım. ‘Bizim verdiğimiz vergileri nereye harcıyorsunuz’ diye sorun. Evlerde engelli çocuğu olan ama çocuğuna bakmak için mecburen iş bulsa dahi çalışmayan kadınlar var. Bunların kesinlikle sosyal güvenlik hakkını sağlamamız lazım. Önümüzdeki süreçte Türkiye nüfusu yaşlanacak. 2035’ten sonra yaşlı nüfus daha fazla olacak. Yaşlı bakım evleri olması lazım. Bu evlerde kadın çalışanlar için çok büyük imkanlar var. Bunlar sağlanacak.”
KADINLARA 'YENİ BAŞLANGIÇ SİGORTASI' GETİRECEĞİZ
Aile Destekleri Sigortası’nı getireceklerini ifade eden CHP lideri Kılıçdaroğlu, “Mevsimlik işçi kadınların da çocuklarının eğitimi mutlaka sağlayacağız. Çocuğu bıraksa kendisi mevsimlik işçi, aç kalacaklar… Oraya öğretmen, banyo, karavanlar… Bazı belediyelerde başladık bunu Türkiye genelinde bütün belediyelerde bunu yapacağız. Taşımalı eğitime de son vereceğiz” ifadelerini kullandı.
Boşanma davalarının arttığını, kadınların bazen çocuklarıyla gidecek yer bulamadığını ‘üzülerek’ ifade eden CHP lideri, kadınlar için ‘Yeni Başlangıçlar Sigortası’nı hayata geçireceklerini söyledi:
“Önümüzdeki dönemde Türkiye nüfusu yaşlanacak. 2035’den sonra yaşlı nüfus daha fazla olacak. Yaşlı bakım evleri olması lazım. Bu evlerde kadın çalışanlar için çok büyük imkanlar var. Bunlar da sağlanacak. Bu kardeşiniz kim haksızlığa uğrarsa onun yanında olacak. Kimsenin yaşam tarzı beni ilgilendirmez. Beni ilgilendiren o evde huzur var mı, rahat geçinebiliyor mı… Benim derdim bu. Bunu sağlamak için mücadele edeceğiz. Ama bu mücadelede esas aktör kadınlar. Hakkınızı arayın. Bu ülke çok zengin bir ülkedir ama bu ülke kadınlarını hakça bölüşmüyor. Şu sözüm var; hiçbir çocuğun yatağa aç girmediği bir Türkiye inşa edeceğiz. Bir evde bir huzursuzluk varsa bunu en derinden yaşayan kadın oluyor. Kendi ailemden, annemden biliyorum.”
10 KADINDAN SADECE 3'ÜNÜN TAM ZAMANLI KAYITLI İŞİ VAR
CHP’nin ‘Kadın İstihdamı Çalıştay’ında çalışma hayatındaki durum konuşuldu: “Tarımda kayıt dışı çalışma yüzde 84, 10 kadından 4’ü şirketini değiştirmek istiyor, 20 ilden kadın vekil çıkmadı…”
GazeteDuvar.com.tr’den Ogün Akkaya’nın aktardığına göre çalıştayda “Türkiye’de Kadının İstihdamdaki Yeri” ve “Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele” başlıklı oturumlarda uzmanlar, Türkiye’de kadınların çalışma hayatındaki yerini ve yaşadıkları olumsuzlukları gözler önüne serdi.
ÇERKEZOĞLU: KADIN EMEĞİ GÖRÜLMÜYOR
Etkinliğin ilk oturumu “Türkiye’de Kadının İstihdamdaki Yeri” başlığında gerçekleştirildi. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, PERYÖN Yönetim Kurulu Başkanı Buket Çelebiöven, KADER Genel Başkanı Nuray Karaoğlu’nun konuşmacı olarak yer aldığı oturumun moderatörlüğünü Özlem Gürses yaptı.
Kadınların işe giriş sürecinden itibaren sorunlarla karşı karşıya kaldığını, genç işsizliğinin ve kadın işsizliğinin korkutucu boyuta ulaştığını belirten Başkan Çerkezoğlu şunları kaydetti:
“Bu durum ülkenin geleceğini tehdit eden bir hale geldi. Çalışabilir her 10 kadından sadece 3’ü kayıtlı ve tam zamanlı istihdam içerisinde. Kadınlar, çalışmaya hayatına katılabilse bile daha düşük ücrette ve çoğu zaman kayıt dışı ve sendikasız çalışmak zorunda kalıyor. Çalışan kadınların ise yaşadığı en büyük eşitsizlik ücret konusunda yaşanıyor. Salgında kadınların ev içindeki çalışma yükü daha da arttı. Kadınlar aynı zamanda istihdamdan daha fazla çekilmek zorunda kaldı. Aynı zamanda kadınlara karşı şiddette artış yaşandı.”
ÇELEBİÖVEN: %42 TÜKENMİŞLİK SENDROMU YAŞIYOR
PERYÖN Yönetim Kurulu Başkanı Buket Çelebiöven, konuşmasında danışmanlık şirketi McKinsey’in araştırmalarından veriler sundu. Kadınların yüzde 42’sinin 2021 yılı içerisinde tükenmişlik sendromu yaşadığını söyleyen Çelebiöven, bu oranın 2020 yılında yüzde 35 olduğuna dikkat çekti ve şunları kaydetti:
“İş hayatında kadını güçlendirmeye, kadın çalışan sayısını arttırmaya çalışırken, üç kadından biri, kariyerini küçültmeyi veya iş hayatını bırakmayı düşünüyor. Çünkü çok yorgunlar. İş gücünü dengeleyemedikleri için böyle bir karar alıyor. On kadından dördü de şirketini değiştirmek istediğini ve farklı bir işe geçmek istediğini söylüyor. Kadının iş hayatında daha aktif olabilmesi için neler yapabiliriz bakmamız lazım. Eğer kadınları daha fazla iş hayatına katarsak daha fazla inovasyona yer açabiliriz. Neden? Çünkü çeşitli fikirler farklı bakış açılarını beraberinde getiriyor.”
KARAOĞLU: 20 İLDEN KADIN VEKİL ÇIKMADI
KADER Genel Başkanı Nuray Karaoğlu ise farklı ülkelerin parlamentolarındaki kadın temsil oranlarını paylaştı. Kadınların bütün kırılgan grupların ihtiyaçlarını bildikleri için başarılı olduklarını söyleyen Karaoğlu, Kılıçdaroğlu’na seslenerek Meclis’te kadın temsiliyetinin yüzde 50 oranında sağlanması gerektiğini söyledi. Meclis’te kadın milletvekili oranının yüzde 20’yi aşamadığını belirten Karaoğlu, KADER olarak fırsat eşitliğinin yaratılması için sürdürdükleri çalışmaları anlattı.
“Yerel Eşitlik Eylem Planı”nı 16 belediyeye daha imzalattıklarını belirten Karaoğlu, bu çalışmadan Türkiye Belediyeler Birliği’ne de bahsettiklerini ama yanıt olarak “Çalışmanın içerisinde toplumsal cinsiyet eşitliği ibaresi geçiyor. Bunu belediyelere sokamayız” yanıtı aldıklarını söyledi.
Türkiye’deki 20 ilin seçimlerde hiç kadın milletvekili çıkaramadığına dikkat çeken Karaoğlu, “Bu büyük ayıp. El birliği ile ortadan kaldıralım” dedi.
YOKSULLUK MİRAS OLMAKTAN ÇIKARILMALI
Etkinliğin ikinci oturumunda “Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele” konusu ele alındı. Elif Doğan Şentürk’ün moderatörlüğünde gerçekleşen oturumda, Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisti Prof. Dr. Bülent Gülçubuk ve Derin Yoksulluk Ağı’nın Kurucusu Hacer Foggo görüşlerini paylaştı.
DOÇ. DR. MEMİŞ: KAYITDIŞILIĞI SİSTEM ÜRETİYOR
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş, kayıt dışı çalışma sisteminin kapitalist sistem içerisinde var olmaya devam edeceğini belirtti, “Sistem bunu yaratıyor. Hizmetler sektörünün yaygınlaşmasıyla birlikte kayıt dışı çalışma yükseldi. Sosyal bakıma yatırım yapmak, kayıt dışı istihdamın giderilmesinde etkili. Bütün politikaların aslında insan hakları, yoksulluk ve gelir dağılımı açısından nasıl etkilediğini anlamak gerekiyor” diye konuştu.
PROF. DR. GÜLÇUBUK: ‘TARIMDA KAYIT DIŞI ÇALIŞMA YÜZDE 84’
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisti Prof. Dr. Bülent Gülçubuk, çalışma koşullarını koruyan Anayasa maddelerini hatırlattı fakat uygulanmadığının altını çizdi.
Tarımda en çok görülen sorunların arasında, kayıt dışılık, kırılgan istihdam, gıda güvencesizliği, düşük ücret, yabancı işgücü rekabeti, kadın ve çocuk işçiliğini örnek gösterdi. Tarımda kayıt dışı çalışmanın yüzde 84.7 olduğunu belirten Gülçubuk, tarımda kadınların kayıt dışı çalışma oranının yüzde 94.9 olduğunu anlattı: “Tarım sektöründe çalışan kadınlar günlük 79 lira, erkek çalışanlar ise 84 lira kazanıyor. Tarım işçilerinin çalışma günleri, 140 günü geçmiyor. 240 bin çocuk tarım sektöründe çalışıyor. Çalışan çocukların yüzde 70’ini erkek yüzde 30’u kız çocukları oluşturuyor. Bu çocukların üçte ikisi eğitimine devam edemiyor. Çocukların yüzde 35’i ailelerinin ekonomik durumuna katkıda bulunabilmek için çalışıyor.”
FOGGO: YOKSULLUK ÖZGÜRLÜK AZALTIYOR
Derin Yoksulluk Ağı’nın Kurucusu Hacer Foggo, yıllardır kayıt dışı çalışan işçilerin sorunlarına yakından tanıklık ettiğini anlattı. Yoksulların ekonomik özgürlüklerinin daha az olduğunu söyleyen Foggo, kayıt dışı çalışanların çoğunu kadınların oluşturduğunu anlattı:
“Kadın yoksulluğu kurumlar tarafından daha fazla ele alınmalı. Kadın cinayetlerine baktığımızda kadınların daha yoksul olduğunu göreceksiniz. Kadınlara yönelik sosyal çalışmalar yapılmalı. Çocukların eğitimine yönelik kadınlara yardımlar yapılmalı. Yoksulluk miras olmaktan çıkarılmalı. Hanedeki her bireyin yoksulluğunun eşit olmadığı bilinerek çalışmalar yapılmalı. Sığınma evlerinden ayrılan kadınlar için özel programlar uygulanmalı.”