Denetimde siyaset devre dışı olmalı

Türkiye’yi sarsan depremlerin yarattığı büyük yıkım, binaların inşa süreçleri ve denetim yapısına ilişkin eleştiriler de yeniden tartışma konusu oldu. Euronews Türkçe’ye konuşan Yapı Denetim Kuruluşları Birliği İstanbul Şubesi Başkan Yardımcısı İnşaat ve Jeoloji Mühendisi Mehmet Emin Çelik, “imar barışı kararlarının sistemin altını oyduğunu” savundu.

Türkiye’de 1999 yılına kadar yapı denetim olmadığını hatırlatan Çelik, 17 Ağustos depreminin ardından 2001 yılında çıkarılan yapı denetim kanunu ile birlikte yapı denetim kuruluşları adı altında kuruluşlar oluşturulduğunu söyledi. 2013 yılına kadar projeleri Mimarlar ve Mühendisler Odası’nın onayladığını hatırlatan Çelik, daha sonra bu yetkilerin belediyelere verildiğini belirtti. Çelik özetle şunları söyledi: “Siyasi baskı altında odalar kadar rijit olamıyorlar. Bazen büyük bir proje geliyor. ‘Bu proje nasıl geldi’ diye soruyoruz. Başkanın imzasıyla geldiğini öğreniyoruz. Uygulanamayacak bir proje olduğunu görüyoruz ve iptal ediyoruz. ‘Biz bu işi almıyoruz’ diyoruz ama bu iş başka birine gidiyor. Ama düzeltilerek mi gidiliyor yoksa düzeltilmeden mi gidiyor, onu bilemiyoruz.

Bu durum daha önce daha iyi bir koruma altındaydı, projeleri Mimarlar ve Mühendisler Odası onaylardı. Sonra bize gelirdi. Biz de onaylardık. Ve hayata geçerdi. Bizim çok güzel bir yapı denetim sistemimiz var. Ancak yapı denetim sistemimizin içerisinden siyasi erki, belediyeleri çıkarmamız lazım. Bu yalnızca yapı deneyim sürecinde de değil, mesela deprem toplanma alanlarının hepsinin imara açılması veya parsel bazlı imar planlarında da aynı.”