Buket Apartmanı davası: Yapı 2016'da hukuka aykırı bulunmuş, belediye işlem yapamayız demiş

Hatay'da 6 Şubat depremlerinde yıkılan ve 94 kişinin hayatını kaybettiği Buket Apartmanı'nın 2016 yılında mahkemelik olduğu ve apartman sakinlerinin belediyeye başvurduğu ortaya çıktı.

TMMOB Mimarlar Odası, Hatay Aşağı Ekinci Mahallesi'nde yer alan 3252 numaralı parsel imar durumu "Emsal=2.80" ve "Konut Alanı" iken, "Ölçülü Blok Nizam 8 kat" (ÖBL–8 ) kat artırımı yapılmasına ilişkin Ekinci Belediye Meclisi'nin 3 Nisan 2012 gün ve 40 sayılı kararının ve bu karara dayanılarak 3252 numaralı parselde yapılacak inşaat için düzenlenen 23 Temmuz 2012 gün ve 2012/29 sayılı yapı ruhsatının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle dava açtı.

Hatay İdare Mahkemesi, TMMOB Mimarlar Odası'nın ruhsat iptali istemi ehliyet yönünden; imar değişikliğine ilişkin iptal istemi ise süre aşımı yönünden reddetti.

Mahkemeden imar planı ve yapı ruhsatı hukuka aykırı kararı

Mimarlar Odası, Hatay İdare Mahkemesi'nin kararını temyiz etti. Danıştay 6'ncı Dairesi de kararı bozarak, yapı ruhsatına süresinde dava açılmış olduğundan imar planına göre düzenlenen yapı ruhsatlarıyla beraber imar planının da iptali istenebileceğine karar verdi.

Hatay İdare Mahkemesi 27 Mayıs 2016 yılında verdiği kararda, "Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin bilirkişi raporu ile birlikte değerlendirilmesinden; Aşağı Ekinci Mıntıkasında yer alan 3252 parsel sayılı taşınmazın E=2,80 ve konut alanı olan yapılaşma koşulunun Ölçülü Blok Nizam 8 kat ve konut alanı değiştirilmesine ilişkin Ekinci Belediye Meclisi'nin 3 Nisan 2012 tarih ve 40 sayılı Belediye Meclis kararının imar mevzuatına, şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine aykırı olduğu, hukuka aykırılığı sabit olan imar planı değişikliğine dayalı olarak tanzim olunan yapı ruhsatının da hukuka aykırı hale geldiği sonuç ve kanaatine varılmıştır" ifadesine yer verdi.

Daha sonraki süreçte Danıştay Altıncı Dairesi, Hatay İdare Mahkemesi'nin vermiş olduğu kararın bozulmasına karar verdi. Mimarlar Odası'nın ''karar düzeltme'' talebini Altıncı Daire, 11 Kasım 2019'te reddetti.

Hatay İdare Mahkemesi, Danıştay'ın son kararı doğrultusunda, 23 Ocak 2020'de davanın imar değişikliğine ilişkin kısmı için süreaşımı yönünden, yapı ruhsatına ilişkin kısmı için ise ehliyet yönünden reddine karar verdi. Danıştay Altıncı Dairesi, bu kararın temyiz istemini 2 Kasım 2023'te reddetti. Bu kararın üzerine Mimarlar Odası tekrar ''karar düzeltme'' talebinde bulundu. Süreç Danıştay'da devam ediyor.

'Söz konusu parselle ilgili yargılama devam etmektedir'

Bu süreçte Buket Apartmanı sakinleri, 27 Eylül 2016 tarihinde AK Partili İsmail Kimyeci yönetimindeki Antakya Belediyesi'ne dilekçe ile başvurularda bulundu. Dönemin Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Cengiz Özgöz, 3 Ekim 2016 yılında apartman sakinlerine verdiği yanıtta, TMMOB Mimarlar Odası'nın karşı açtığını, Hatay İdare Mahkemesi'nin dava konusu işlemin iptaline dair karar verdiğini, Antakya Belediyesi'nin konuyu Danıştay'a taşıdığını belirtti ve "Dilekçeniz incelenmiş olup söz konusu parselle ilgili yargılama devam etmektedir" dedi.

Dönemin belediye başkanından yanıt

Dönemin Belediye Başkan Yardımcısı Mustafa Kemal Karakaplan da 20 Ekim 2016 yılında apartman sakinlerine, "3252 numaralı parselle ilgili olarak gerekli işlemler tesis edilmiştir" yanıtını verdi. Dönemin Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Cengiz Özgöz ise 28 Ekim 2016 yılında apartman sakinlerine gönderdiği yanıtta, şu ifadeleri kullandı:

"2577 sayılı İdare Yargılama Usulü Kanun'un 28. maddesinde yer alan 'Danıştay, Bölge İdare Mahkemeleri, İdare ve Vergi Mahkemeleri'nin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez' Yasa hükmü gereğince işlem tesis edilmesi gerekmektedir. Ancak; söz konusu parsel üzerinde yapının yapıldığı tarihte yürürlükte olan imar planına uygun olarak inşa edilerek kullanılabilir hale gelmesi, usulüne uygun ruhsat alınarak tamamlanmış ve yapı kullanma izni de alınmış bulunan binalara yerleşik yargı kararları ve kazanılmış haklar ilkesi gereği belediyemizce herhangi bir idari para cezası veya yıkım kararı uygulanması mümkün görülmediği müdürlüğümüz tarafından mütalaa edilmiştir."

TMMOB'dan mücadele vurgusu

TMMOB Mimarlar Odası ve apartman sakinlerinin itirazından 7 yıl sonra Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde Buket Apartmanı yerle bir oldu. Bu apartmanın yıkılması sonucu en küçüğü 3,5 aylık bebek olmak üzere 94 kişi yaşamını yitirdi, 2 kişi de yaralandı. Hayatını kaybeden 94 kişi arasında 7 yıl önce itiraz eden aileler de vardı. Buket Apartmanı'nda yakınlarını kaybedenlerin aileleri süreci, şöyle değerlendirdi:

"TMMOB Mimarlar Odası'nın itirazı üzerine Hatay İdare Mahkemesi'nin vermiş olduğu 27 Mayıs 2016 tarihli karara ilişkin bir adım atılsaydı 94 kişi hayatını kaybetmezdi. Ailelerimizin itirazına Antakya Belediyesi de gözünü kapatmasaydı 94 kişi göz göre göre hayatını kaybetmezdi. 94 kişinin ölümüne neden olan dönemin Antakya Belediye Başkanı İsmail Kimyeci, Belediye Başkan Yardımcıları Mehmet Cengiz Özgöz ve Mustafa Kemal Karakaplan ile diğer tüm yöneticilerin de yargılanması gerekiyor. Tüm sorumlular hesap verinceye kadar mücadele edeceğiz."