Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Demirtaş, Atalay ve Kavala’nın dosyalarını görüşecek
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını ve kararlarının infazını denetlemek üzere 12-14 Mart tarihleri arasında Fransa'nın Strazburg kentindeki üç aylık toplantısını başlattı. Pek çok konunun görüşüleceği toplantıda Türkiye’den de dosyalar var. Buna göre, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin (AKPM) Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala hakkında verilen 'derhal serbest bırakılma' kararlarının uygulanmaması haline ilişkin başlatmayı benimsediği ihlal prosedürü de olmak üzere bütün önlemleri ele alacak.
Komitenin ayrıntılı inceleme için ele alacağı konular arasında; Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Litvanya, Malta, Moldova Cumhuriyeti, Polonya, Romanya, Rusya, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna dosyaları olacak. Bakanlar Komitesi'nin toplantısında alınacak kararlar 15 Mart'ta Avrupa Konseyi'nin internet sitesinde yayınlanacak.
Ocak ayında AKP’nin gündemine gelmemişti
Gezi Davası'nda ağırlaştırılmış müebbet cezası verilen Kavala ve Halkların Demokrasi Partisi'nin (HDP) eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş dosyaları Bakanlar Komitesi'nin gündeminde. Avrupa Konseyi'nin yasama organı AKPM, 12 Ekim 2023'te bir araya geldiği Sonbahar Oturumu'nda 'Osman Kavala'nın derhal serbest bırakılması' kararını katılanların üçte ikisinin çoğunluğuyla kabul etmişti.
Karara göre, Türkiye, AİHM'in Osman Kavala'nın serbest bırakılması kararı uygulanarak '1 Ocak 2024 tarihine kadar cezaevinden tahliye edilmemesi halinde, AKPM'nin ilk oturumunda Türk delegasyonunun yeterlik belgelerine itiraz etme yetkisi devreye girecek' ve bu karardan sonra Türk makamlarıyla 'ilişkiye geçilmesi'ne karşın Kavala'nın serbest bırakılması sağlanamadığı takdirde 'Osman Kavala ve diğer siyasi mahkumların Türkiye'de yasadışı ve keyfi olarak özgürlüklerinden mahrum bırakılmasına polis memuru, savcı, hakim, cezaevi görevlisi ya da başka görevlerde bulunanlar olarak katkıda bulunan herkes' Avrupa ülkelerinde bu eylemleri nedeniyle kovuşturmayla karşı karşıya kalacaktı.
Ayrıca, 'Osman Kavala 1 Ocak 2024 tarihine kadar tahliye edilmediği takdirde 2024 Kış Oturumu'nda Türkiye delegasyonu AKPM'de oy kullanma haklarından yoksun kalacak'tı. Ancak ocakta toplanan AKPM alınan kararları gündeme getirmedi.
Demirtaş'ın avukatları ne talep ediyor?
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin ele alacağı dosyalarda Demirtaş ve Kavala'nın yanı sıra Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili ve avukat Can Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesi konusu da var. Selahattin Demirtaş'ın avukatları Benan Molu, Ramazan Demir ve Mahsuni Karaman'ın Bakanlar Komitesinden talepleri şu şekilde:
* Demirtaş'ın devam eden tutukluluğunun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 46/4 maddesini tetikleyebilecek AİHM'nin nihai kararlarının bağlayıcılığına ilişkin Sözleşme'nin 46. maddesinin ihlalini teşkil ettiğinin altını çizin,
* Komitenin her olağan ve insan haklarına ayrılmış toplantısında başvurucunun (Demirtaş) durumunu, ta ki serbest bırakılıncaya kadar incelemeyi sürdürün,
* Avrupa Konseyi Genel Sekreteri'ne, üye devletlere ve uluslararası insan hakları örgütlerine, davayı ve başvurucunun (Demirtaş) maruz kaldığı adli tacizi gündeme getirmeleri için çağrıda bulunmayı sürdürün,
* Hükümeti Büyük Daire kararını tam olarak uygulamaya çağırın.
Kavala'nın avukatlarının talepleri neler?
Osman Kavala'nın avukatları Profesör Başak Çalı ve Profesör Philip Leach talepleri ise şöyle:
* AKPM'nin 2319 (2020) ve 2518 (2023) sayılı kararları uyarınca Tamamlayıcı Ortak Prosedürü başlatın,
* Yerel mahkemeler, bölge istinaf mahkemesi ve Yargıtay’ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin iki bağlayıcı kararını uygulamayı açıkça reddetmeleri nedeniyle, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ihlal yargılaması kararını vermesinden bu yana AİHS'nin 46. maddesinin sürekli olarak ihlal edildiğini not edin,
* Türk yetkililerden, Kavala'nın hukuka aykırı bir biçimde süre giden özgürlüğünden yoksun bırakılmasının ne zaman nasıl sona ereceğine ilişkin net bir zaman çizelgesi sunan acil bir bireysel önlemler eylem planı hazırlamasını talep edin,
*AİHM kararlarına saygılı gösteren bir yargının bağımsızlığını güvenceye almak için gereken genel önlemlerin acilen uygulamaya konulması için çağrıda bulunun. (MA)
