KİM DAHA YERLİ?

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2021 raporuna göre ülkemizde üretilen araçların ortalama yerlilik oranları 2020’ye paralel %54,32 oldu. Yeni nesil motorlarla birlikte otomobilde en yüksek oran %67’den 65’e inerken, ticari araçta ise %79.4’ten 83’e yükseldi. Bugün %65 ile Türkiye’nin en yerli otomobili Hyundai i10 olurken, Ford Otosan’ın ürettiği F-Max ise % 83 ile en yerli ticari araç.

SANAYİ ve Teknoloji Bakanlığı her yıl Türkiye’de üretilen motorlu araçların yerli katkı oranlarını açıklıyor. Bunun sebebi Türkiye’de bir sanayi ürünün yerli malı olarak kabul edilebilmesi için ürünün yerli katkı oranının en az yüzde 51 olması gerekiyor. Bunu sağlayan firmalara ‘Yerli Malı Belgesi’ verilerek, kamu ihalelerinde yüzde 15’e kadar fiyat avantajı sağlanıyor.

YENİ MODELLER ETKİLEDİ
İşte bu yüzden yerli katkı oranlarını yapılan araştırmalar sonucu bakanlık her yıl bu dönemde düzenli olarak bu oranları açıklıyor. Bakanlığın 2021 yılı raporuna göre Türkiye’de üretilen motorlu araçların yani otomobil ve ticari araçların yerlilik oranları 2020’ye paralel seyretti. 2020 yılında ortalama yüzde 54,48 olan yerlilik oranı 2021 yılına gelindiğinde yüzde 54,32 oldu. Bu küçük düşüşte de kuşkusuz devreye giren yeni nesil hibritlerin etkisi var.

İPİ GÖĞÜSLEYENLER

· 2020 yılında otomobil üretiminde ortalamada yüzde 55,88 ile en yüksek yerlilik oranına sahip marka Hyundai Assan olurken, hafif ticari (%64,37) ve ağır ticari (%72,54) araçta ise Ford Otosan ipi göğüsledi. Genel ortalamada ise yüzde 67 ile Otokar zirvede yer aldı.

· Türkiye’de traktör hariç yerlilik oranları ise yüzde 19.4 ile yüzde 83 arasında değişiyor. Traktörde ise yüzde 95’e ulaşan yerlilik oranları mevcut.

EN İYİ VE EN KÖTÜLER

· Türkiye’de yüzde 83 ile yerlilik oranı en yüksek ticari araç Ford Otosan’ın Eskişehir fabrikasında ürettiği F-Max kamyon oldu. Bu araçta yerli şanzımanla birlikte kısa sürede hedeflenen yerlilik oranı ise yüzde 90 civarında.

· Türkiye’de yerlilik oranı en yüksek otomobil yüzde 65 ile Hyundai Assan’ın İzmit’te ürettiği i10 modelinin AMT şanzımanlı Jump versiyonu olurken, yerlilik oranı en düşük otomobil ise yüzde 19.4’lik oran ile Honda Civic Sedan’ın otomatik benzinli Elegance versiyonu.

· Oranlara baktığımızda otomobil üretiminde yine en düşük yerlilik oranına sahip marka yüzde 25 ile Japon Honda oldu. Eylül sonunda Gebze’deki fabrikasını kapatan Honda’nın 9 ayda ürettiği Civic Sedan modelinin yerlilik oranı versiyonuna göre yüzde 19.4 ile 28 arasında değişti.

TOYOTA DA HİBRİT ETKİSİ

· Türkiye’de ürettiği hibrit modeller nedeniyle yerlilik oranı son 2 yıldır düşen Toyota, 2021’de de yüzde 50,6 ortalamasında kaldı. Toyota’nın 2021’de en yüksek yerlilik oranı yüzde 59. Bu oran Corolla’nın benzinli, manuel şanzımanlı versiyonuna ait. Japon markanın Sakarya’da ürettiği Corolla ve C-HR’ın hibrit versiyonlarında yerlilik oranı ise yüzde 43 ile 45 arasında değişiyor.

TOFAŞ VE RENAULT DÜŞTÜ

· Tofaş’ın yerlilik oranı otomobilde yüzde 50,3 ile 59,10 arasında değişirken, hafif ticari araçta yüzde 50 ile 57,50 arasında. Tofaş ortalamada ise yüzde 53,1 ile 2020’deki yüzde 54.93’ün gerisinde.

· 2020’de otomobil üretiminde ortalamada yüzde 63 ile en yüksek yerlilik oranına sahip marka Oyak Renault olurken, 2021’de bu oran yüzde 55,4’e indi. 2020’de yüzde 66,3 ile Türkiye’nin en yerli otomobili olan Clio HB modelinde bu oran yüzde 60,20’ye indi. Renault, 2020’de Hyundai’den devraldığı liderliği 2021’de geri verdi.

ZİRVEYİ 1 YIL SONRA ALDI

· 2020’de yerlilik oranı en yüksek otomobili üreten fabrika unvanını Oyak Renault’ya kaptıran Hyundai Assan ise 2021’de ise yeniden yerlilik oranında zirveye çıktı. Ortalamada yüzde 55,88 orana sahip Hyundai modellerinde yerlilik oranları yüzde 50-65 arasında değişti.

EN YERLİ OTOKAR OLDU

· Türkiye’de diğer otomotiv üretimlerine baktığımızda Anadolu Isuzu’da yerlilik oranları yüzde 51,1 ile 75,5 arasında değişirken, Otokar’da yüzde 64-74, MAN’da yüzde 41,8-70,2, Mercedes’te yüzde 30-58,2, Karsan’da yüzde 51-72, BMC’de ise 53,1-68,4 arasında değişen yerlilik oranları bulunuyor. Otokar genel sıralamada yüzde 67 ortalama ile en yerli marka olarak yer alıyor.

EN YERLİ OTOMOBİL

Hyundai i10, %65 ile Türkiye’nin en yüksek yerli oranına sahip otomobili oldu.

AİLENİN EN YERLİSİ HB

Türkiye’nin en çok satan otomobili Egea Sedan’ın yerlilik oranı %50,30 ile 54,30 arasında değişirken, ailenin en yerli üyesi ise %59,10 ile Egea HB oldu.

ZİRVEYİ KAPTIRDI

2020’de yüzde 66,3 ile Türkiye’nin en yerli otomobili olan Clio HB modelinde bu oran yüzde 60,20’ye indi.

ÜRETİMİ SONA ERDİ

Türkiye’de en düşük yerli oranına sahip model %19,40 ile eylül sonunda üretimi sona eren Civic Sedan oldu.

HİBRİT OLUNCA DÜŞÜYOR

Türkiye’de üretilen Corolla modellerinde yerlilik oranlarını motor belirliyor. Benzinli motora sahip Corolla %59 yerlilik oranına sahipten, hibrit olunca oran %43’e iniyor.

TOGG DA HEDEF %51

TÜRKİYE’nin otomobilini yapmak için harekete geçen Togg’un da 2023 yılının ilk çeyreğinde satışa sunacağı ilk modelindeki yerlilik oranı hedefi yüzde 51 olarak açıklandı. Bu oranın 2026 yılında yüzde 68’e ulaşması hedefleniyor. 2021 sonuçlarına baktığımızda Türkiye’de mevcut otomotiv üretimlerin de Togg kadar yerli Togg kadar bizden olduğunu gösteriyor.