TÜİK raporu: Yüksek enflasyonda kazanan orta sınıf, kaybeden zenginler

TÜİK, 2023 yılı verilerinden oluşan 2024 gelir dağılımı istatistiklerini yayımladı. TÜİK’in hesaplamasına göre, hem eşdeğer kullanılabilir fert geliri (hanelerde yaşayan kişi sayısının eşitlendiği hesap) hem de eşitlenme yapılmadan ortalama hane halkı kullanılabilir fert geliri hesaplarında, yüzde 20, yüzde 10, ve yüzde 5’lik nüfus gruplamasının tamamında “en zenginler” 2023’te bir önceki yıla göre toplam gelirden aldıkları payda “kayıp” yaşadı.

Ekonomim'den Mehmet Kaya'nın haberine göre, Türkiye’nin faiz artırımına girdiği ve yıllık yüzde 64,77 enflasyonla kapattığı 2023 müteşebbis gelirlerinin payı, toplam gelirler içinde azaldı. En fakir ve orta sınıfı oluşturan grupların paylarında ise “artış” oldu. Özellikle yüzde 20’lik gruplamada, en üst gelir seviyesindekiler dışında diğer grupların tamamının “gelirden aldıkları pay” arttı. Bu gruplamada yüksek enflasyon ve yüksek faizin olduğu bir yılda “tek kaybeden” en “zenginler” olarak belirlendi.

2023 yılında, gelir eşitsizliğini ölçen Gini Katsayısında da iyileşme oldu. Gini katsayısı, 0-1 aralığında oluşuyor ve sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımı iyileşiyor. Buna göre Türkiye’nin Gini Katsayısı 2022 verileriyle 2023’te 0,420 düzeyindeyken, 2023 verileriyle 2024’te 0,413 oldu.

Zenginlerin payı yine de çok yüksek

Türkiye’de en zengin yüzde 20’lik gruptakilerin (eşdeğer kullanılabilir hane fert geliri) toplam gelirden aldığı pay 2024’te yüzde 48,1 olarak hesaplandı.

Bunun anlamı, her türlü gelir türünden elde edilen ülkedeki toplam gelirin yüzde 48,1’i 17,1 milyon kişiye gidiyor. En düşük gelir grubuna bakınca da Türkiye’deki 17,1 milyon kişi, Türkiye’deki toplam gelirin ancak yüzde 6,3’ünü alıyor. En yüksek gelir grubundaki 17,1 milyon kişiden her birinin ortalama geliri, en düşük gelir grubundaki bir kişinin 7,7 katı daha fazla gelir elde ediyor.