Ekonomistler tepkili: “Nisanda bir çuval incirin berbat edildiğini göreceğiz”

TÜİK’in mart ayı enflasyon verileri açıklandı, beklendiği gibi veriler kadar yorumlar da gündem oldu. Kurum, yıllık enflasyonu yüzde 38,10 olarak açıklarken, ENAG’a göre oran bunun iki katı, yüzde 75,20.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla başlayan piyasalardaki dalgalanma için umutlu konuştu ama ama ekonomistler Şimşek'ten çok farklı düşünüyor.

Bakan Şimşek TÜİK’in Mart enflasyonu verilerini sosyal medya hesabından şöyle değerlendirdi:

‘‘Son 10 aydır gerileyen yıllık enflasyon martta yüzde 38,1 gerçekleşti. Piyasalarda son dönemde yaşanan dalgalanmanın enflasyona etkisinin, sıkılaşan finansal koşullarla sınırlı kalmasını bekliyoruz. Fiyat istikrarı hedefimiz doğrultusunda tüm politika araçlarımızı güçlü bir koordinasyonla kullanmaya devam edeceğiz.’’

Ekonomistler, TÜİK ile ENAG arasındaki uçuruma, gıda enflasyonundaki tırmanışa ve nisan ayına işaret etti: “Asıl fırtına Nisan’da kopacak.”

Veriler açıklandı, yorumlar peşinden geldi

TÜİK’e göre martta tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,46 arttı. Yıllık artış ise %38,10. ENAG, bu oranların çok daha yüksek olduğunu söylüyor: Aylık %3,91, yıllık %75,20. İstanbul Ticaret Odası (İTO) verileri de farklı bir tablo çizdi; perakende fiyatlar martta %3,79 arttı, yıllık artış %46,23 olarak gerçekleşti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 2025 yılı enflasyon tahminini şubatta 3 puan artırıp %24 olarak açıklamıştı. ​

Cibre: Gıda zamları Ramazan etkisi değil, sistemsel

Ekonomist İris Cibre’ye göre Merkez Bankası’nın yıl sonu hedefi olan %24 için her ay ortalama %1,33’lük bir artış yeterli olacakken, mart ayı verileri bu hedefle örtüşmüyor. Özellikle gıdadaki artış dikkat çekici:

“İşlenmiş gıdada %10, taze meyve-sebzede %16 artış var. Ramazan etkisi diyerek geçiştirilemez. Sürekli uyarıyoruz, gıdada yapısal bir sorun yaşanıyor. Asıl nisan ayında göreceğiz, bir çuval incirin nasıl berbat edildiğini.”

Cibre ayrıca, 19 Mart sonrası yaşanan gelişmelerin mart ayı enflasyonuna sınırlı yansıdığını, esas etkinin nisan ayında hissedileceğini söyledi.

Babuşcu: “Fark 2 katına çıktı”

Ekonomist Şenol Babuşcu ise kurumlar arası veri farkına dikkat çekti. 2025’in ilk üç ayında ENAG ile TÜİK arasındaki kümülatif farkın %6,16 olduğunu belirtti ve şu vurguyu yaptı:

“Yıllık enflasyonda ENAG ile TÜİK arasında iki kat fark var. Bu, sadece metodolojik değil, aynı zamanda siyasal bir sorun.”

Aktaş: “Nisanda daha sert bir artış bekliyorum”

Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, mart enflasyonunu %2,5 olarak tahmin etmişti. Açıklanan verinin tahminleriyle örtüştüğünü ifade eden Aktaş, asıl dikkat edilmesi gerekenin nisan ayı olduğunu belirtti:

“Nisan ayında çok daha yüksek bir oranla karşılaşacağız. Şaşırtıcı olmayacak.”

Şatıroğlu: “Bu yönetim enflasyonla mücadelede sınıfta kaldı”

Finans uzmanı Tunç Şatıroğlu, TÜİK’in şeffaflık sorununu hatırlattı ve ortalama fiyatları açıklamamakta ısrar eden kuruma sert çıktı. Şatıroğlu’na göre mevcut ekonomi yönetimi de politika tercihlerinde yanıldı:

“Kademeli faiz artışı modelinin yanlış olduğu ortaya çıktı. Bu yönetim enflasyonla mücadelede başarısızdır.”

Sagman: “Veriler düşüyor ama güven yok”

Ekonomist Murat Sagman da TÜİK’in açıkladığı rakamların düşüş eğilimine işaret ettiğini ama kamuoyundaki güven sorununa dikkat çekti:

“TÜİK’e göre martta hem aylık hem yıllık enflasyon geriledi. Ancak ENAG ve İTO ile farkın büyümesi bu verileri inandırıcı olmaktan uzaklaştırıyor.”