TMMOB'dan çimento fabrikası ÇED raporuna tepki: 'Teknik ve bilimsel açıdan geçersiz'

Muğla’nın Yatağan İlçesine bağlı Deştin Mahallesi ile Menteşe’ye bağlı Bayır Mahallesi ortak sınırında Tekağaç mevkiinde yapılması planlanan entegre çimento fabrikası ile ilgili tartışmalar sürüyor.

Bölge halkı ve çevre savunucuları projeye karşı mücadelesini devam ettirirken, TMMOB Muğla İl Koordinasyon Kurulu da Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna ilişkin değerlendirmelerini kamuoyuna ile paylaştı.

Koordinasyon Kurulu Sekreteri Coşkun Çatalkaya, yaptığı yazılı açıklamada, “Kurulumuz yetki ve sorumluluk alanında yer alan, ÇED güncellemesi olarak hazırlandığı iddia edilen Entegre Çimento Fabrikası ve Hammadde Ocakları projesi ÇED raporu teknik olarak incelenmiş olup TMMOB Muğla İl Koordinasyon Kurulu olarak teknik incelememizin ana başlıkları halkımızı bilgilendirme amaçlı basın açıklaması yapılması gereği oluşmuştur” dedi.

'ÇED raporundaki eksiklikler giderilmemiş'

Çatalkaya, ÇED raporunun teknik olarak incelendiğini ve ciddi eksiklikler barındırdığını belirterek, “Öncelikle mahkeme sürecinde hazırlanan bilirkişi raporu incelendiğinde, ÇED raporundaki eksikliklerin giderilmediği görülmektedir. Yeni oluşturulmuş ÇED taslağında bir veya birkaç bölümde değil, bütününde kapsamlı değişiklikler yapıldığı gözlenmiştir ki bu sebeple 2009/7 sayılı Genelge kapsamında değerlendirilmemeli, ÇED süreci ilk adımından başlatılmalıdır” diye konuştu.

Halkın katılım toplantısı yenilensin talebi

Çatalkaya, halkın katılım toplantısının 14 yıl önce yapıldığını vurgulayarak, “14 yıl önce yapılmış olan halkın katılım toplantısı yenilenmeli halkın görüş ve önerileri alınmalıdır. Bölgedeki mahallelerde yaşayanların nüfusu ilgili tarihten itibaren yaklaşık iki katına çıkmıştır” şeklinde konuştu.

'Tesisin yer altı ve yer üstü sularına olumsuz etkisi olacaktır'

Tesisin yer altı ve yer üstü su kaynaklarına zarar vereceğine dikkat çeken Çatalkaya, “Sağlık koruma bandı mevcut imar planında yer alan yapı yaklaşma sınırlarına dayanmaktadır. Yerleşim alanlarına olan toz, gürültü ve sağlık riskleri açısından etki analizleri yetersizdir. Yapılacak olan tesis ve patlatma faaliyetleri mevcut su kalitesini bozacağı değerlendirilmektedir. Kazan Göleti havzasında yapılacak olan tesisin yer altı ve yer üstü sularına olumsuz etkisi olacaktır” ifadelerini kullandı.

'3 kilometre yakınında 12 zeytinlik var'

Proje alanında 3 kilometre mesafede 12 zeytinlik bulunduğunu ifade eden Çatalkaya, “3 kilometre mesafe içerisinde kayıtlı 12 adet zeytinlik bulunup, zeytinliklerin çok eski olduğu tespit edilmiştir. İlgili kurumun görüş yazısında belirtilen hususlar ilgili kanunun uygulanmasına engel değildir. Buna istinaden 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanuna aykırı işlem tesis edilmektedir. Kapanmış belediyelerden alınmış onay yazıları geçerliliğini yitirmiştir. Bunların tekrar yenilenmesi gerekmektedir” dedi.

'Kapasite hesaplamalarında yanlışlıklar yapıldı'

Çatalkaya, projenin kapasite hesaplamalarının eksik ve hatalı olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“29.12.2021 tarihinde, önceki ÇED’in süresinin dolmasına 2 gün kala verilmiş olan yapı ruhsatlarının, iptal edildiği bilgisine yer verilmemiştir. Kapasite hesaplamalarında yanlışlıklar yapılmaktadır. 13 adet ocağın, 6’ya düşürülmesi öngörülmekte olup kapasite revizyonu yapılmamıştır. Atık, kül, mermer artığı kullanılması iddiası olmasına rağmen asıl kaynak olarak ocakların kullanılacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca 2006 yılından bu yana geçen süreçte konuya ilişkin kanun, yönetmelik, genelge vs. mevzuatlarda birçok değişiklikler yapılmış, çoğu kurum görüşlerinin eski tarihli olması sebebi ile güncel kurum görüşlerine göre iş ve işlemlerin yürütülmesi gerekmektedir.”

'Olumlu görüş sunanlar garabetin farkında ve sonuçlarının sorumluluğunda olmalıdır'

Çimento fabrikasına ilişkin hazırlanan ÇED raporunun teknik ve bilimsel açıdan geçersiz sayılması gerektiğini söyleyen Çatalkaya, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“3 tarafı ormanlarla çevrili bu alanda, Orman Bölge Müdürlüğünce de Orman Tahdit Haritalarının sayısallaştırılması amaçlı Orman Kadastro çalışmaları yapılmakta olup halihazırda askı ve kesinleşme süreçleri devam etmektedir. İlgili ÇED taslağında yukarıda bahsedilen daha birçok eksiklik bulunmaktadır. Çimento fabrikasına ilişkin hazırlanan ÇED raporu teknik ve bilimsel açıdan geçersiz sayılmalıdır. 2019 yılında yapılan ve sonuç bildirgesini Cumhurbaşkanının yayınladığı 3. Tarım-Orman Şurasının hem komisyon raporlarında hem de sonuç bildirgesinde yer alan toprak ve su kaynaklarının sürdürebilir yönetim ilkeleri çerçevesinde kullanılması, korunması ve izlenmesinin sağlanması stratejisi gözardı edilerek, olumlu görüş sunan kurumlar, altına imza attıkları garabetin farkında ve sonuçlarının sorumluluğunda olmalıdır. Çimento fabrikasının yer seçimi en baştan tekrar değerlendirilmeli, bilimsel veri ve tekniğe uygun, katılımcı ve şeffaf bir süreç yürütülmelidir.”