Bilim düşünceye ses verdi: Aklımızdan geçenleri konuşmaya çeviren cihaz geliştirildi

Henüz deneme aşamasında olan bu teknoloji, felç nedeniyle sesini kaybedenlere yeniden “konuşma” umudu taşıyor.
18 yıl sonra ilk cümle
ABD’deki araştırmacılar, konuşma yetisini 18 yıl önce felç nedeniyle kaybeden 47 yaşındaki bir kadının beynine özel bir cihaz yerleştirdi. Cihaz, beynin konuşma merkezine bağlandı ve düşünce sinyallerini yapay zekâ ile analiz ederek sese dönüştürdü.
Kadının beyin dalgaları, cihaz sayesinde ilk kez kelimelere döküldü.
Ses, eskisi gibi
Bilim insanları, hastanın felç geçirmeden önce kaydedilmiş ses kayıtlarını analiz ederek, onun eski sesine yakın bir tonla yapay bir ses sentezleyici oluşturdu. Bu sayede yalnızca kelimeler değil, ses tonu da kişiye özel hale getirildi.

Düşünceyle konuşma dönemi başlıyor mu?
Araştırmacılar, sistemin gerçek zamanlı olarak çalıştığını ve hastanın zihninde canlandırdığı belirli cümleleri birkaç saniye içinde sese dönüştürebildiğini açıkladı. Henüz laboratuvar ortamında deneniyor olsa da bu teknoloji, konuşma yetisini kaybetmiş milyonlar için umut ışığı yakıyor.

Uzmanlar: “Henüz yolun başındayız ama...”
Araştırma ekibi, “Henüz erken aşamadayız ancak ileride konuşamayan insanlara yeniden seslerini kazandırabiliriz” diyerek geleceğe dair umut verdi.

Beyne entegre teknolojiler yükselişte: Diğer örnekler neler?
Neuralink (Elon Musk)
Tesla ve SpaceX’in kurucusu Elon Musk’ın girişimi olan Neuralink, insan beynine yerleştirilen çipler aracılığıyla doğrudan bilgisayarlarla iletişim kurmayı hedefliyor. 2024 yılında ilk kez bir insana yerleştirilen Neuralink çipi, beyin sinyallerini algılayarak kullanıcının zihniyle bilgisayar imleci kontrol etmesini sağladı. Amaç, ilerleyen yıllarda felçli bireylerin yalnızca düşünerek yazı yazabilmesi, cihazları kontrol edebilmesi ve hatta konuşabilmesi.

Synchron
ABD merkezli bir başka şirket olan Synchron, beyne kablosuz olarak yerleştirilen ve damarlar üzerinden çalışan bir nöroteknoloji cihazı geliştirdi. Bu cihaz sayesinde kullanıcılar zihin gücüyle internette gezinip sosyal medya mesajları yazabiliyor.

Meta ve Apple da bu alanda yatırım yapıyor
Facebook’un çatı şirketi Meta, beyin-dalgalarını okuyarak sanal gerçeklik ortamlarında kullanılabilecek kontrol sistemleri üzerinde çalışıyor. Apple ise Apple Watch ve AirPods üzerinden beyin aktivitesi takibiyle sağlık uygulamaları geliştirme yolunda AR-GE yatırımlarını artırıyor.